Quý vị thân mến,
Suốt tuần qua chúng ta được tham khảo phần luyện thanh để có thêm vốn luyến kiến thức về rèn tập cho giọng ca của mình và giúp ích cho những người thật sự muốn ca ngợi Chúa.
Những phần nhỏ còn lại là phần cuối của chương trình nầy.
Nhưng cái chính là tất cả phải bằng tấm lòng chân thành và đơn sơ,yêu Chúa và cảm tạ từ trong chính những gì mà mình đã học và trãi qua,với lòng biết ơn và có tấm lòng chia sẻ cho người khác.
Tôi sẽ post phần cuối trong trang nầy và xin Chúa là Đấng mà mọi người trên thế gian tôn thờ sẽ vui lòng về tiếng ca,tiếng hát,các bài thơ,.v...v của mỗi chúng ta khi chúng ta ca ngợi Chúa bằng chính cuộc đời mình,và xin Chúa Thánh Linh giúp cho mỗi chúng ta trong sự ca ngợi đẹp lòng Chúa luôn luôn.
Chúa không cần tài ba của chúng ta vì tài năng (talan) chúng ta có cũng đến từ Ngài mà thôi!
Vì Chúa ghét kẻ kiêu ngạo nhưng ban ơn cho người khiêm nhường.
Kẻ kiêu ngạo Ngài nhận biết từ xa...
Chúa không cần sự phô trương của chúng ta vì những cách đó chỉ làm vui lòng vui mắt con người,nhưng cũng có thể không đụng chạm được tấm lòng của Chúa!
Chúa cần chúng ta yêu Ngài và yêu mọi người xung quanh mình.Chỉ cần làm trong tình yêu của Lời Chúa là chúng ta đã làm trọn luật pháp.
Tất cả những gì chúng ta có đều đến từ Chúa cả,chẳng có gì để chúng ta hãnh diện hay kiêu sa vì những gì mình có,nhưng Chúa muốn chúng ta khiêm nhường và chia sẻ những thứ Chúa ban để giúp ích cho mọi người đang cần biết đến Ngài và đang cần được cứu rỗi!
'Hãy hạ mình xuống thì Ngài sẽ nhắc chúng ta lên'.
PHẦN CUỐI:
4. Có khi, để có sự thuần nhất trong lối viết, chúng ta cũng có thể kép cả dấu sắc, huyền, ngang (Thí dụ : “Thương tôi từ thuở đời đời'). Đó thật ra là cách ngân nga ngắn, thường thấy, nhưng đừng quá cầu kỳ mà làm sai dấu giọng, như :
5. Trong giọng nói, giọng đọc của một người, thì cao độ tương đối giữa các thanh điệu thường giữ một vị trí nhất định từ đầu tới cuối, trừ khi ta thay đổi sắc thái biểu cảm như ngạc nhiên, sửng sốt, kêu gọi, nhấn mạnh ... thì giọng nói cao hơn ; hoặc khi buồn rầu, đau khổ, thủ thỉ ... thì giọng nói thấp hơn, nhưng lúc đó toàn bộ hệ thống cao độ thanh điệu cũng được nâng lên hạ xuống.
6. Trong giọng hát, toàn bộ hệ thống thanh điệu có thể nâng lên rất cao hoặc hạ xuống khá thấp : “Chúa sinh ra đời, Chúa sinh ra đời” (Hang Bê-lem), nhưng phải giữ tương quan cách biệt giữa 3 âm vực CAO - TRUNG - THẤP trong từng cụm từ.
7. Người Ca trưởng, khi ý thức được tầm quan trọng của thanh điệu, có thể làm cho “Rõ lời đẹp tiếng” hơn bằng cách :
a. Thêm những dấu nhạc phụ như dấu nhấn, dấu thêu thùa, để kép các thanh HỎI và NGÃ.
b. Hát rõ dấu NẶNG bằng cách thêm dấu nhấn cùng cao độ.
c. Phải xem lại các bè hát trẹo dấu : Nếu không có cách nào cứu vãn được, thì nên viết lại hoặc nhờ người viết lại các bè trẹo dấu, hoặc chỉ hát một bè chính nếu nhu cầu phụng vụ bó buộc, các bè khác để cho đàn chơi, hoặc ngậm miệng ngân. Không nên vì ham nhiều bè mà làm tiếng hát trẹo dấu, không còn giữ được bản sắc ngôn ngữ dân tộc.
TÓM LẠI
Chúng ta vừa tìm hiểu cách xử lý ngôn ngữ Việt Nam trong CA HÁT, bằng cách xem xét qua cách xử lý các yếu tố ngữ âm của tiếng Việt : Phụ âm đầu, Vần và Thanh Điệu. Chúng ta đã thấy, như lời của tác giả Vĩnh Long, rằng : “Tiếng nói của chúng ta có rất nhiều nét riêng biệt, mà rõ nhất là tính độc lập cao của âm tiết với kết cấu phức tạp của nó, là sự kết hợp hợp lý và phong phú giữa âm chính với âm đệm và âm cuối với tính khép âm tiết, tạo âm mũi và cắt đứt tiếng thanh của nó, là việc dùng nhiều thanh điệu với độ cao khác nhau, đường nét phức tạp và có hiện tượng tắc họng ... Để xử lý được tốt những đặc điểm này, chúng ta phải đứng hẳn, đứng vững trên tiếng nói dân tộc mà tìm tòi, sáng tạo những kỹ thuật ca hát thích hợp”[5]
Thật vậy, muốn thông đạt nội dung tri thức, chỉ cần đến nói, đến đọc là đủ. Nhưng nếu muốn thông đạt cả nội dung nghệ thuật nhằm đánh động không phải chỉ trên lý trí mà nhất là trên cả con tim, trên tình cảm, trên tấm lòng người nghe thì phải cần đến Ngâm, Hò, Ca, Hát. Mà đối tượng của ca hát ở đây là con người Việt Nam, nên muốn đi sâu vào lòng người Việt Nam, rất cần phải ca hát cho có bản sắc Việt Nam, nghĩa là ca hát sao mà vẫn tôn trọng và phát huy những đặc điểm của ngôn ngữ dân tộc.
Muốn được vậy, người sáng tác phải biết khéo lựa lời, người ca hát phải biết phát huy tiếng hát ngân vang trên cơ sở ngôn ngữ dân tộc, bảo đảm RÕ LỜI, ĐẸP TIẾNG cho lời ca tiếng hát của mình dễ đi sâu vào lòng người Việt Nam, đồng thời góp phần làm giàu thêm cho thế giới âm thanh nói chung.
{ PHẦN THỰC TẬP
1. Tập phân tích tiếp các loại vần và ghi bản phân tích ở bài VI
2. Tập hát bài Khúc nhạc cảm tạ
3. Tập xử lý cụ thể các vần của bài Khúc nhạc cảm tạ dưới đây
{ CÁC CÂU HỎI ÔN TẬP
1. Bạn hiểu thế nào về thuật ngữ “Tròn vành rõ chữ” ?
2. Cho biết nguyên nhân làm cho lời ca không rõ ràng ?
3. Xử lý phụ âm đầu như thế nào ? Có điều gì cần sửa chữa ?
4. Xử lý vần mở bằng nguyên âm đơn và nguyên âm phức khác nhau thế nào ?
5. Khẩu hình các nguyên âm A, Ê, Ô.
6. Vị trí cộng minh của các nguyên âm đơn ?
7. Xử lý âm đệm ra sao ?
8. Vần đóng có mấy loại chính ? Khác nhau thế nào ?
9. Xử lý “thu đuôi” có mấy cách ?
10. Xử lý các vần đóng bằng phụ âm như thế nào ?
11. Những loại vần nào bó buộc phải đóng sớm ? Tại sao ?
12. Phụ âm tắc là phụ âm nào ? Đặc tính ra sao ?
13. Trong lối hát cổ truyền, cha ông ta thường xử lý các vần đóng như thế nào ?
14. Các thanh kép là gì ? Gồm những thanh nào ?
15. Người ca trưởng cũng như ca viên có thể làm gì cho “rõ lời đẹp tiếng” hơn khi xử lý các thanh điệu?
16. Hát trẹo dấu (sai dấu giọng) tai hại như thế nào ? Có nên tiếp tục không ?
17. Tại sao “chúng ta phải đứng hẳn, đứng vững trên tiếng nói dân tộc mà tìm tòi, sáng tạo những kỹ thuật ca hát thích hợp” ?
