NGHỆ THUẬT GIẢNG & DẠY ( PHẦN 10)

LOAÏT BAØI GIAÛNG THEO CHUÛ ÑEÅ

Chöông XVI-KHOA GIAÛI KINH.

laø yeâu caàu thieát yeáu cuûa Tuyeân Ñaïo phaùp: Khoa Giaûi kinh.

Yeâu caàu:Lyù do phaûi haáp thuï moân giaûi kinh naày?

-Neáu ñònh nghóa “giaûng daïy laø trình baøy laïi söù ñieäp cuûa Chuùa cho daân söï laø nhöõng gì mình ñaõ nghe,ñaõ hieåu” thì vieäc hieåu Kinh Thaùnh tröôùc khi giaûng daïy laø ñieàu raát quan troïng.

-Neáu hieåu ñuùng seõ giaûng daïy ñuùng;neáu hieåu sai seõ giaûng daïy sai; neáu hieåu roäng seõ giaûng daïy roäng; neáu hieåu heïp seõ giaûng daïy heïp; neáu hieåu töôùi môùi seõ giaûng daïy töôi môùi.. .

-Söï giaûng daïy tuøy thuoäc raát nhieàu vaøo söï  hieåu bieát.

-Khoa giaûi kinh cung öùng phöông phaùp ñuùng giuùp ta:a/ giaûi nghóa ñuùng, b/hieåu bieát ñuùng, c/giaûng & d/aùp duïng ñuùng Kinh Thaùnh.

-Phaûi hieåu tröôùc khi giaûng-Khoa giaûi kinh giuùp ta hieåu .

-Khoa giaûi kinh laø “meï ñeû” cuûa baøi giaûng.

-Ñeà muïc, boá cuïc, yù töôûng, thí duï, söùc maïnh tin quyeát laø “con ñeû, laø saûn phaåm” cuûa baøi giaûi kinh.

-Khoâng giaûi kinh ñöôïc cuõng ñoàng coù nghóa laø khoâng theå hieåu ñuùng; khoâng theå giaûng daïy ñuùng ñöôïc.

-Giaûi kinh laø duøng Kinh Thaùnh giaûi thích Kinh Thaùnh-khoâng giaûi kinh laø duøng yù rieâng giaûi thích Kinh Thaùnh.

-Giaûng moät caâu goác, moät ñeà muïc, moät caâu chuyeän, moät ñoaïn hay caû moät saùch trong Kinh Thaùnh ñeàu caàn khoa giaûi kinh.

-Khoa giaûi kinh giuùp:a/hieåu ñuùng b/ñaøo saâu vaán ñeà. c/naém baét ñöôïc vaán ñeà chính .d/ saûn sinh ra boá cuïc,ñeà muïc,yù töôûng, e/ öùng duïng chính xaùc.

Nguyeân taéc giaûi nghóa.

COURSE G.C.I

PHÖÔNG PHAÙP KHAÛO SAÙT MOÄT KHUÙC KINH THAÙNH TOÅNG QUAÙT

Khaûo saùt moät khuùc Kinh Thaùnh ñeå chuaån bò chia seû.

Nhöng tröôùc nhaát phaûi xem xeùt vaøi ñieåm sau ñaây:

    1-Chuùa muoán phaùn daïy daân söï ñieàu gì trong thôøi ñaïi,thôøi ñieåm naày?

2.  Xem xeùt nhu caàu cuûa ngöôøi nghe laø gì?  Do hoï gôïi yù hay laø mình nhìn thaáy.

    3.  Choïn khuùc Kinh Thaùnh:  Coù 2 ñieåm.

    -  Ñaëc ñieåm:  ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi nghe.

    -  Phaûi ôû trong giôùi haïn khaû naêng cuaû mình. Neáu choïn moät khuùc Kinh Thaùnh quaù khaû naêng cuûa mình seõ deã ñöa ñeán sai laàm, taø giaùo, maâu thuaãn, noùi baäy, gaây vaáp phaïm cho ngöôøi nghe.

I.  Phaàn ñoïc:

    1. Ñoïc nhieàu laàn cho thaám hieåu ñeå lôøi Chuùa ñi saâu vaøo loøng.

    2. Ñoïc nhieàu baûn dòch khaùc nhau ñeå giuùp chuùng ta thaáy ñöôïc yù chính, keát caáu, doøng yù töôûng  trong khuùc Kinh Thaùnh.  Roâm 5.6,8 Yyeáu ñuoái /coù toäi

    3-Ñoïc kyõ:

II. Khaûo saùt:

A-Quan saùt: 

Tìm nhöõng söï kieän, nhöõng bieán coá trong ñoaïn vaên ñoù.

1. Tìm toøi:  ñeå thaáy ñöôïc döõ kieän chính trong khuùc Kinh Thaùnh vaø haøm yù cuûa trong khuùc Kinh Thaùnh.  Phaûiñeå yù ñeán:

-Vaên maïch (Phaàn tröôùc vaø sau cuûa khuùc Kinh Thaùnh) Ví duï: Luca 15./IIcor 7.1: “lôøi höùa döôøng aáy”

- Vaên phaïm: Ñeå yù ñeán caùch keát caáu.II Cor 6.17- 18 + 7.1 Ra.;phaân reû,ñaù ñoäng,

2. Tra hoûi:  Duøng moät soá caâu hoûi: Ai? Vieäc gì? ÔÛ ñaâu? Khi naøo?  Theá naøo?  Taïi sao?  Keát quaû ra sao?

3. Chuù yù:  Tìm nhöõng ñieåm taùc giaû nhaán maïnh.

  *Chuù yù caùch  saép xeáp yù töôûng: chöõ hoaëc yù- coù tính caùch laäp laïi hay laø yù so saùnh  taïo nhöõng töông phaûn vôùi nhau.so saùnh,cho thí duï gì

  -Thi 107: 6,13,19,28/ thi 119 :97- 100

   *Chuù yù ñeán caùc lieân töø, giôùi töø, caùch laäp luaän, tieán trình  cuûa yù töôûng.

  -Thi1:/ 23:   . / Roâm 7.14- 24/    Esai 1/ 44.24/46.8- 13 Chaâm 8.18- 31/ Gioùp 12/

B-Giaûi nghóa: 

Tìm vaø xaùc ñònh yù nghóa cuûa nhöõng ñieåm, nhöõng döõ kieän treân.

        1. Phaân tích nhöõng chöõ, nhöõng meänh ñeà, nhöõng caâu chính ñeå bieát yù nghóa.

        2. Thaåm ñònh giaù trò:xem xeùt nhöõng döõ kieän naøo quan troïng,nhöõng döõ kieän naøo ít quan troïng baèng caùch so saùnh. 

        3. Noái keát nhöõng yù töôûng laïi ñeå laøm noåi baät vaán ñeà chính.

        4.Kieåm soaùt nhöõng ñieåm khoâng roõ raøng, duøng töø ñieån haysaùch giaûi nghóa ñeå hieåu.

        5. Toùm taét yù töôûng cuûa khuùc Kinh Thaùnh laïi.

        6. Laøm moät daøn baøi phaân tích ñeå deã hieåu, deã nhôù khuùc Kinh Thaùnh.

C.AÙp duïng:

    Tìm nhöõng baøi hoïc, nhöõng söï daïy doã qua khuùc Kinh Thaùnh, nhöõng söï daïy doã bieán thaønh haønh ñoäng.

  1. Khi ñoïc, khi phaân tích, giaûi nghóa, tìm hieåu phaûi caàu nguyeän ñeå Chuaù soi saùng ñeå ruùt ra nhöõng baøi hoïc cho chính mình tröôùc ñoàng thôøi cho taäp theå seõ mình phaûi chia xeû.

  2. HUÙT MAÄT:Qua khuùc Kinh Thaùnh chuùng ta hieåu ñöôïc gì veà Chuaù?  Veà baûn thaân cuûa Chuùa vaø nhöõng lôøi höùa cuûa Ngaøi?  Chuùng ta hieåu ñöôïc gì veà chính mình?  Nhöõng ñieàu phaûi laøm, phaûi caàu xin, aên naên vaø söûa sai-khoâng laøm bôûi söùc rieâng, yù rieâng nhöng phaûi caàu xin söï soi daãn cuûa Thaùnh Linh khi quan saùt, giaûi thích, öùng duïng.

Toùm taét phaàn: tìm hieåu Kinh Thaùnh caùch toång quaùt:

ÑOÏC	KHAÛO SAÙT	PHAÂN TÍCH	AÙP DUÏNG
nhieàu laàn	1-Tìm toøi:Vaên maïch &   vaên phaïm/caùch keát caáu	1-phaân tích
nhieàu baûn dòch khaùc nhau	2-Tra hoûi:ai?vieäc gì? ôû ñaâu?	2-Thaåm ñònh giaù trò
kyõ	3-Chuù yù:YÙ chính?	3-Noái keát
		4-Kieåm soaùt ~ ñieãm khoâng roõ
		5-Toùm taét yù
		6-Laäp moät daøn baøi ñeå deã hieåu& nhôù.

PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU-TÌM HIEÅU

 YÙ NGHÓA MOÄT KHUÙC KINH THAÙNH THEO PHÖÔNG PHAÙP QUY NAÏP

Goàm coù 3 phaàn:

1.  Quan saùt söï kieän:  Muïc ñích ñeå tìm hieåu moïi ñieàu Kinh Thaùnh noùi, ñeå naém vöõng nhöõng söï vieäc ñaõ vaø ñang xaûy ra maø Kinh Thaùnh ñeà caäp ôû ñaây.

2.  Phaân tích yù nghóa:  Muïc ñích ñeå bieát roõ yù nghóa cuûa khuùc Kinh Thaùnh muoán daïy doã ñieàu gì hay yù nghiaõ Kinh Thaùnh muoán noùi.

3. ÖÙng duïng:  Lieân heä khuùc Kinh Thaùnh naøy vaøo ñôøi soáng.

KHAÛO SAÙT CAÙC THEÅ VAÊN TRONG KINH THAÙNH

Kinh Thaùnh thöôøng ñöôïc vieát baèng caùc theå vaên sau:

    1. Thuaät chuyeän:  Moâ taû nhöõng vieäc xaûy ra, nhöõng bieán coá lòch söû, thöôøng nhaán maïnh ñeán haønh ñoäng.

    2. Luaän thuyeát (traàn thuyeát): Nhaán maïnh ñeán yù töôûng.

    3. Tieân tri:  Baøy toû nhöõng ñieàu Chuùa muoán, goàm coù: caûnh caùo, phaùn xeùt vaø lôøi höùa.

    4. Thi ca:  Nhaán maïnh ñeán kinh nghieäm rieâng tö cuûa taùc giaû lieân heä ñeán noäi taâm.

    5.Trieát lyù: Phaân tích nhöõng yù muoán vaøloái soáng cuûa con ngöôøi coù tính caùch phaân tích, trieát lyù: Truyeàn ñaïo, Gioùp, Nhaõca.

    6.  Tieåu söû:  Noùi ñeán lai lòch cuûa caù nhaân, ñôøi soáng nhaân vaät, lieân heä caù nhaân vôùi Chuùa, vôùi ngöôøi khaùc, lieân heä ñeán caù tính cuûa nhaân vaät.

   b 

TÌM HIEÅU MOÄT KHUÙC KINH THAÙNH  THEO LOÁI VAÊN THUAÄT CHUYEÄN

Ñaëc ñieåm:

 Chaân lyù ñöôïc trình baøy, thuyeát phuïc baèng caùch moâ taû nhöõng bieán coá, söï vieäc, nhaán maïnh ñeán haønh ñoäng. Ví duï :  17 saùch ñaàu cuûa Cöïu öôùc vaø 5 saùch ñaàu Taân öôùc.

I.  Quan saùt söï kieän:

    1.  Boái caûnh:

     - Nhaân vaät: Ai? Nhaân vaät naøo ñöôïc ñeà caäp (chính, phuï) coù theå hieåu gì veà ngöôøi ñoù:  Ngheà nghieäp, khaû naêng, haønh ñoäng cuûa nhaân vaät.  Moái lieân heä vôùi caùc nhaân vaät khaùc.

- Söï vieäc:  Vieäc gì?  Bieán coá, haønh ñoäng naøo ñöôïc ñeà caäp hay yù töôûng, maïng lònh, lôøi höùa naøo ñöôïc noùi ra (hieån nhieân-tieàm aån)   

     - Khoâng gian: ÔÛ ñaâu?  ñònh vò trí, bieán coá, söï vieäc xaûy ra?

     - Thôøi gian: Khi naøo? Thôøi ñieåm (ngaøy giôø, theá heä, thôøi ñaïi) bieán coá xaûy ra hay yù töôûng ñöôïc noùi ñeán.

    2.  Tieán trình cuûa söï vieäc:

    - Bieán coá: Theá naøo? Khaûo saùt trình töï töøng vaán ñeà xaûy ra.

    - Lyù do: Taïi sao? Lyù do naøo taùc giaû vieát caâu chuyeän naøy.

    - Keát quûa: ra sao? Keát quûa tröôùc maét, keát quûa saâu xa, muïc ñích cuûa keát quûa.

Caùch ñaët caâu hoûi QSSK theo loái vaên thuaät chuyeän

    - Vieäc gì xaûy ra trong caâu chuyeän?

    - Nhaân vaät trong caâu chuyeän ñang laøm gì?

    - Vieäc laøm cuûa hoï ra sao?

    - Söï vieäc xaûy ra taïi ñaâu?

II.  Phaân tích yù nghóa:

      Ñeå xem khuùc Kinh Thaùnh naøy coù yù nghóa gì phaûi döïa treân phaàn dieãn bieán maø phaân tích yù nghóa cuûa töøng söï vieäc theo trình töï cuûa caâu chuyeän.

      Ví duï :  Maùc 1:16-20 coù 3 bieán coá chính:

     -  Chuùa gaëp nhöõng ngöôøi ñaùnh caù(moân ñoà) treân bieån Galileâ.

       -  Chuùa keâu goïi hoï theo Ngaøi.

       -  Caùc moân ñoà aáy boû taát caû maø theo Ngaøi.

Caùch ñaët caâu hoûi phaân tích yù nghóa theo loái vaên thuaät chuyeän

    1.  Ñoái vôùi söï vieäc:

     Söï vieäc baøy toû taâm traïng, taâm tình gì cuûa nhaân vaät trong caâu chuyeän?

    Ví duï : Vieäc Chuùa choïn caùc ngöôøi ñaùnh caù laøm moân ñoà baøy toû taâm tình gì cuûa Ngaøi

    2.  Ñoái vôùi haønh ñoäng:

    -  Do ñaâu nhaân vaät haønh ñoäng nhö vaäy?

    -  Nhaân vaät haønh ñoäng nhö vaäy vôùi muïc ñích gì?

    -  Haønh ñoäng doù baøy toû gì veà con ngöôøi cuûa hoï?

    Ví duï : Do ñaâu caùc moân ñoà boû moïi söï maø theo Chuùa? Ñieàu ñoù baøy toû gì veà con ngöôøi cuûa hoï.

    3.  Ñoái vôùi lôøi noùi:

     -  Lôøi noùi ñoù coù yù nghóa gì? haøm chöùa ñieàu gì? (phaân tích lôøi noùi ñoù ra thaønh nhöõng meänh ñeà vaø giaûi thích yù nghóa cuûa töøng meäng ñeà ñoù)

      -  Do ñaâu khieán nhaân vaät noùi leân ñieàu ñoù? lôøi noùi ñoù baøy toû gì veà con ngöôøi cuûa hoï?

          Ví duï : Haõy theo ta coù nghóa gì? Ta seõ khieán caùc ngöôøi trôû neân tay ñaùnh löôøi ngöôøi coù nghóa gì? Do ñaâu Chuùa phaùn nhö vaäy ? Ñieàu ñoù baøy toû gì veà Ngaøi?

    4. Ñoái vôùi nhöõng söï vieäc coù tính caùch töông phaûn vaø töông ñoàng: 

    Chuùng ta caàn so saùnh ñeå thaáy ñöôïc nhöõng ñieåm noåi baät maø taùc giaû muoán baøy toû.Ví duï : Giaêng 12:1-11

III.  Öùng duïng:

       Lieân heä nhöõng söï vieäc xaûy ra, öùng duïng vaøo ñôøi soáng thöïc teá cuûa chuùng ta.

Caùch ñaët caâu hoûi öùng duïng theo loái vaên thuaät chuyeän

    1.  Ñoái vôùi söï vieäc:

     Coù bao giôø toâi ôû trong tröôøng hôïp töông töï nhö vaäy? Trong tröôøng hôïp ñoù toâi ñaõ phaûn öùng nhö theá naøo? Taâm trang cuûa toâi ra sao? Ñaùng lí ra toâi phaûi phaûn öùng nhö theá naøo?

          Ví duï  : coù bao giôø Chuùa ñeán vôùi toâi nhö Ngaøi ñaõ ñeán vôùi caùc moân ñoà? taâm traïng cuûa toâi nhö theá naøo? toâi ñaõ phaûn öùng ra sao? Toâi thöôøng coù nhöõng suy nghó naøo khi ñem ñaïo chuùa ñeán vôùi nhöõng ngöôøi khaùc?

    2.  Ñoái vôùi haønh ñoäng:

        a.  Neáu laø haønh ñoäng cuûa Chuùa :

          -  Toâi hoïc ñöôïc ñieàu gì qua haønh ñoäng cuûa Chuùa?

          Ví duï : toâi hoïc ñöôïc gì qua vieäc Chuùa keâu goïi nhöõng ngöôøi ñaùnh caù laøm moân ñoà?

        b.  Neáu laø haønh ñoäng cuûa con ngöôøi:

         -  Coù bao giôø toâi haønh ñoäng nhö vaäy?

         -  Ñieàu gì khieán toâi haønh ñoäng nhö vaäy? vôùi muïc ñích gì? Ñaùng lyù  ra toâi phaûi haønh ñoäng nhö theá naøo?

    Coù khi naøo toâi daùm boû coâng vieäc cuûa minh maø theo Chuùa nhö caùc moân ñoà khoâng ? hay toâi tìm caùch choái töø bieän baïch? toâi thöôøng vieän daãn nhöõng lyù do naøo?

    3.  Ñoái vôùi lôøi noùi:

        a.  Neáu laø lôøi phaùn, lôøi höùa cuûa Chuùa?

      -  Toâi ñaõ ñaùp öùng theá naøo vôùi lôøi phaùn cuûa Chuùa?

    *  Lôøi cuûa Chuùa laø moät maïng lònh:

      -  Laøm theá naøo toâi vaâng theo maïng lònh ñoù cuûa Chuùa?

          Ví duï Laøm theá naøo ñeå toâi coù theå theo Chuùa

    *  Lôøi cuûa Chuùa laø moät lôøi höùa:

      -  Toâi phaûi ñaùp öùng ñieàu kieän naøo ñeå nhaän ñöôïc lôøi höùa.

Ví duï : Laøm theá naøo toâi coù theå trôû neân tay ñaùnh löôùi ngöôøi

        b.  Neáu laø lôøi noùi cuûa con ngöôøi:

-  Coù bao giôø toâi phaûi thoát leân nhöõng lôøi noùi nhö vaäy khoâng? vì sao toâi phaûn öùng nhö vaäy? Ñaùng lí ra toâi phaûi phaûn öùng nhö theá naøo?

    4.  Ñoái vôùi nhöõng göông toát xaáu:

     -  Toâi ñaõ hoïc ñöôïc gì qua lôøi noùi, haønh ñoäng cuûa nhöõng nhaân vaät aáy?

·        Löu yù:  Caàn lieân heä nhöõng baøi hoïc trong khuùc Kinh Thaùnh vaøo nhöõng lónh vöïc trong cuoäc soáng caù nhaân, gia ñình-xaõ hoäi, Hoäi Thaùnh.

QUAN SAÙT SÖÏ KIEÄN	PHAÂN TÍCH YÙ NGHÓA	AÙP DUÏNG
1-BOÁI CAÛNH: -Ai?(chính/phuï)tìm hieåu veà ngöôøi ñoù	I-ÑOÁI VÔÙI SÖÏ VIEÄC:	1-SÖÏ VIEÄC
-vieäc gì?haønh ñoäng/lôøinoùi?maïng lònh,	-vieäc naày toû baøy taâm tình ai? ra sao?
lôøi höùa?khoâng gian?thôøi gian?	-
2-TIEÁN TRÌNH:	2-ÑOÁI VÔÙI HAØNH ÑOÄNG	2-HAØNH ÑOÄNG
Trình töï vaán ñeà.	do ñaâu maø hoï laøm vaäy?
lyù do gì maø vieát vieäc naày?	vieäc ñoù chöùng toû gì veà nhaân vaät ñoù?
keát quaû ra sao?
3-CAÙCH ÑAËT CAÂU HOÛI:	3-ÑOÁI VÔÙI LÔØI NOÙI	3-LÔØI NOÙI
vieäc gì xaûy ra?	coù yù nghóa gì
ra sao?	taïi sao noùi nhö vaäy?
ai ñang  laøm gì?	4-TÖÔNG phaûn?TÖÔNG ÑOÀNG	4-GÖÔNG
ôû ñaâu		Toát ? xaáu?

Thöïc taäp:

CVSD 1- 2” baùp teâm Ñöùc Thaùnh Linh”

AÙpraham saùng 16+ 21

BAØI HOÏC KINH THAÙNH MAÃU THÖÏC TAÄP

Mathiô 14:22-33

I.  Quan saùt söï kieän:

    1.  Boái caûnh:

          - Nhaân vaät :  Chuùa Gieâ xu, Phi e rô vaø caùc moân ñeä (ñaëc ñieåm chung ) caùc moân ñeä ñeàu laøm ngheà ñaùnh caù.

          - Söï vieäc chính:  Chuùa Gieâ xu ñi boä treân bieån ñeán vôùi caùc moân ñoà ñang gaëp soùng gioù.

          - Khoâng gian: ÔÛ giöõa bieån Galileâ.

          - Thôøi gian:  Bieán coá naøyxaõy ra sau khi Chuùa hoaù baùnh cho ñoaøn daân; hoaëc bieán coá naøy xaõy ra luùc canh Taân öôùc, giöõa ñeâm khuya.

    2.  Tieán trình cuûa söï vieäc

          - Dieãn bieán:  Theo trình töï coù 7 bieán coá nhö sau:

  a.  Chuaù Gieâ xu baûo caùc moân ñoà qua bieån.

  b.  Chuùa leân nuùi caàu nguyeän vaø sau ñoùNgaøi ñi boä treân maët bieån maø ñeán cuøng caùc moân ñoà.

  c.  Caùc moân ñoà sôï haõi khi gaëp Chuaù.

  d.  Chuaù baûo hoï phaûi yeân loøng.

  e.  Phi e rô xin Chuaù cho mình ñi boä maø ñeán cuøng Ngaøi, nhöng vì nhìn soùng gioù maø oâng bò huïp xuoáng bieån.

  f.  Chuaù naém tay Phie rô leân thuyeàn vaø soùng gioù yeân laëng.

 g.   Caùc moân ñoà nhìn nhaän Chuùa Gieâ xu laø con Ñöùc Chuùa Trôøi.

          - Lyù do:

    Chuùa muoán cho Phi e rô vaø caùc moân ñoà thaáy ñöôïc söï yeáu ñuoái vaø ñöùc tin giôùi haïn cuûa hoï, ñoàng thôøibaøy toû Ngaøi chính laø Con ÑCT.

          - Keát quaû:  Soùng gioù yeân laëng. Caùc moân ñoà xöng nhaän Chuùa laø con ÑCT

    Muïc ñích cuûa caâu chuyeän daãn ñeán keát quaû saâu xa hôn aáy laø caùc moân ñoà ñaõ thaät söï  nhaän bieát Chuùa Gieâ xu laø con ÑCT.  Ngaøi ñaõ coù cô hoäi ñeå baøy toû quyeàn naêng cuûa ÑCT vaø baøy toû chính Ngaøi thaät söï cho caùc moân ñoà veà thaàn taùnh cuûa Ngaøi.

II  Phaân tích yù nghóa:

          -  Söï vieäc:  (bieán coá) xaõy ñeán cho caùc moân ñoà (c 24) 

.  Taïi sao caùc moân ñoà vaâng lôøi Chuùa maø ñi, nhöng laïigaëp soùng gioù?

.  Khi gaëp soùng gioù thì taâm traïng cuûa caùc moân ñoà nhö theá naøo?

          -  Haønh ñoäng cuûa Chuùa Gieâ xu. (c 22-23.)

.  Do ñaâu maø Chuùa hoái thuùc caùc moân ñoà qua bieån tröôùc?  Giöõa ñeâm khuya sao Ngaøi khoâng ñi vôùi hoï maø laïi leân nuùi ñeå caàu nguyeän?  Ñieàu ñoù baøy toû taâm traïng, taâm tình gì ?

cuûa Chuùa Gieâ xu?

          -  Thaùiñoä cuûa caùc moân ñoà (c 26)

  Vì sao caùc moân ñoà sôï haõi vaø töôûng Chuùa laø ma?  Do ñaâu maø hoï coù thaùi ñoä ñoù?

          -  Lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâ xu (c 27)

Caâu naøy  coù 3 meänh ñeà:

.  Lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâ xu trong caâu naøy coù yù nghóa gì? (Phaân tích ra laøm 3 meänh ñeà roài giaûi thích yù nghóa cuûa töøng meänh ñeà ngaén).

          -  Haønh ñoäng cuûa Phi e rô (c28-30 ).

.  Vì sao Phi e rô xin Chuùa cho mình ñi boä ñeán gaëp Chuùa? 

.  Vì sao oâng laïi bò suïp xuoáng bieån? 

          -  Haønh ñoäng Chuùa Gieâ xu ñoái vôùi Phi e rô  (c 31-32)

.  Taïi sao khi Chuùa naém tay Phi e rô böôùc leân thuyeàn thì soùng gioù ñeàu yeân laëng?

-  Lôøi noùi cuûa caùc moân ñoà ñoái vôùi Chuùa (c33)

.  Do ñaâu caùc moân ñoà nhìn nhaän Chuùa laø con ÑCT

.  Nhöõng lôøi noùi baøy toû gì veà con ngöôøi cuûa hoï?

III Öùng duïng:

    Öùng duïng theo trình töï  7 bieán coá ñaõ neâu trong phaàn phaân tích yù nghóa:

    1.  Ñoái vôùi söï vieäc (c24)

    Treân böôùc ñöôøng theo Chuùa, ñeå vaâng phuïc maïng leänh Ngaøi maø böôùc ñi coù khi naøo chuùng ta gaëp thöû thaùch?  Trong tröôøng hôïp ñoù chuùng ta thöôøng phaûn öùng nhö theá naøo? 

    2.  Haønh ñoäng cuûa Chuùa (c 23)

    Toâi hoïc ñöôïc gì qua haønh ñoäng cuûa Chuùa Gieâ xu? 

    3.  Ñoái vôùi söï vieäc (c26)

    Coù bao giôø Chuùa ñeán thaêm vieáng chuùng ta trong cuoäc soáng maø chuùng ta laïi boái roái baát an?

    4.  Lôøi phaùn cuûa Chuùa (c 27)

    Toâi ñaõ ñaùp öùng nhö theá naøo vôùi lôøi phaùn cuûa Chuùa?  Lôøiphaùn ñoù coù yù nghóa gì cho chuùng ta ngaøy hoâm nay?

    5.  Haønh ñoäng cuûa Phi e rô ( c 28)

    Coù bao giôø chuùng ta maïo hieåm nhö laø Phi e rô ôû ñaây?  Chuùng ta maïo hieåm nhaèm muïc ñích gì?

    6.  Haønh ñoäng cuûa Chuùa (c 30-31)

    Toâi hoïc ñöôïc gì qua haønh ñoäng naøy? 

    7.  Göông toát cuûa caùc moân ñoà vaø haønh ñoäng cuûa Chuùa Gieâ xu (c 32-33)

    Chuùng ta hoïc ñöôïc söï daïy doã gì cho cuoäc soáng?

PHÖÔNG CAÙCH ÑAËT NHÖÕNG CAÂU HOÛI ÑEÅ THAÛO LUAÄN

   

          .  Loaïi caâu hoûi quan saùt söï kieän:

-  Vieäc gì xaõy ra trong caâu chuyeän?

-  Nhaân vaät trong caâu chuyeän ñang laøm gì?

-  Vieäc laøm cuûa hoï ra sao?

-  Söï vieäc xaûy ra taïi ñaâu? Khi naøo?

          .  Caâu hoûi ñeå phaân tích yù nghóa:
-  Söï vieäc naøy baøy toû taâm traïng, taâm tình gì cuûa nhaân vaät? 

-  Nhaân vaät haønh ñoäng nhö vaäy vôùi muïc ñích gì? 

- Caâu noùi cuûa nhaân vaät mang yù nghóa gì?

- Caâu noùi ñoù baøy toû taâm tình gì cuûa nhaân vaät?

          .  Caâu hoûi öùng duïng:

-  Ñieàu ñoù coù yù nghóa gì ñoái vôùi baïn? 

-  Baïn hoïc ñöôïc ñieàu gì qua nhöõng nhaân vaät? 

-  Baïn ñaõ ñaùp öùng nhö theá naøo?

-  Coù bao giôø baïn haønh ñoäng nhö vaäy khoâng? Ñieàu gì khieán baïn haønh ñoäng nhö vaäy?

-  Coù bao giôø baïn ôû trong trình traïng ñoù khoâng?  Luùc ñoù baïn phaûn öùng nhö theá naøo? 

TÌM HIEÅU VAØ KHAÛO SAÙT MOÄT KHUÙC KINH THAÙNH

THEO LOÁI VAÊN BIEÄN LUAÄN (LUAÄN THUYEÁT)

     Vaên bieän luaän laø loaïi vaên thöôøng nhaán maïnh ñeán caùc yù töôûng thay vì caùc bieán coá, söï vieäc. 

Trong vaên bieän luaän taùc giaû thöôøng :

a-so saùnh,

b-ñoái chieáu,

c-laäp luaän,

d-tröng daãn nhöõng baèng côù,

e-nhöõng ví duï ñeå thuyeát phuïc ngöôøi ñoïc.

naêm ñieåm treân ñeå nhaèm laøm saùng toû YÙ CHÍNH/ VAÁN ÑEÀ CHÍNH .

     . Chuùng ta thöôøng thaáy moät phaàn ôû caùc saùch Tieân Tri nhöõng baøi giaûng cuûa Chuùa Gieâ xu, caùc baøi giaûng cuûa caùc söù ñoà vaø caùc thö tín trong Taân öôùc

              . Caàn löu yù ñeán:

-         Boái caûnh cuûa khuùc saùch,

-         nhöõng töø ngöõ,

-         nhöõng yù töôûng ñöôïc nhaán maïnh vaø

-         caùch saép xeáp caùc yù töôûng ñoù.

    - Thöôøng coù 3 phaàn: coâng vieäc cuûa chuùng ta laø XAÙC ÑÒNH  3 dieåm sau ñaây:

I- QUAN SAÙT-  II- GIAÛI THÍCH – III -XAÙC ÑÒNH CAÁU TRUÙC-IV-AÙP DUÏNG

I.  Quan saùt : taát caû nhöõng vieäc trong phaàn naày chæ nhaèm TÌM YÙ CHÍNH cuûa baûn vaên

    1.  Nhaân vaät :  Duøng caâu hoûi:Ai?(goàm coù taùc giaû vaø ñoäc giaû laø ai) Nhaân vaät ñoù coù nhöõng ñaëc ñieåm naøo: ngheà nghieäp, chöùc vuï, ñiaï vò vaø söï lieân heä giöõa hoï vôùi nhau (taùc giaû vaø ñoäc giaû)

    2.  Söï vieäc :  (vaán ñeà)  Duøng caâu hoûi: Vieäc gì? Xem vaán ñeà chính maø taùc giaû ñeà caäp ñeán laø gì?

    3.  Khoâng gian:  ÔÛ ñaâu?  Nôi taùc giaû vieát saùch? Nôi nhaän thö? Nôi ñoù coù ñaëc ñieåm gì?

    4.  Thôøi gian:  Duøng caâu hoûi : Khi naøo? trong giai ñoaïn naøo? ngaøy giôø? theá heä? thôøi ñaïi? hoaøn caûnh xaõ hoäi, lòch söû, thuoäc linh?

    5.  Lyù do:  Duøng caâu hoûi: Taïi sao? lyù do naøo xaûy ra söï vieäc hay vaán ñeà maø taùc giaû ñeà caäp? hay lyù do naøo khieán taùc giaû neâu leân vaán ñeà ñoù?

    6.  Keát quûa:  (Muïc ñích ) Duøng caâu hoûi:  Keát quûa cuûa vaán ñeà nhö theá naøo ? hay muïc ñích maø taùc giaû muoán höôùng tôùi khi taùc giaû ñeà caäp ñeán vaán ñeà.

THÍ DUÏ: SAÙCH PHILIP

1-ngöôøi vieát: söù ñoà Phaoloâ/ ( Timoâtheâ )

ngöôøi nhaän: tín höõu,giaùm nuïc,chaáp söï Hoäi Thaùnh Thaønh Philip ( Maxeâdoan).Hoaøn caûnh Hoäi Thaùnh Philip  4. 15- 20.

2-Ñòa ñieåm vieát: OÂng ñang ôù tuø taïi Lamaõ.1.12- 14

3-Lyù do: Hoäi Thaùnh bò  phaân reõ, bôûi nhöõng ngöôøi khaùc  xen vaøo 1.14- 17/    2.21 : moät soá ngöôøi vì lôïi rieâng  maø haàu vieäc Chuùa   Keâu goïi  hieäp moät 2.1- 4 & 4.2 /  Keâu goïi coi chöøng nhöõng keû aáy: 3.2 la nhöõng keû laáy buïng mình laøm Chuùa mình 3.17- 21

keâu goïi  gioáng Chuùa Jesus 2.5- 11. 3. 4-  16 /  Haõy sôï  Chuùa 2.12- 15 /

4-Taâm traïng Phaoloâ: ñau loøng, nhöng bình an, 1.18- 26

II.  Giaûi thích:

      1.  Tìm xem nhöõng vaán ñeà chính maø taùc giaû ñöa ra vaø caùch giaûi quyeát vaán ñeà cuûa taùc giaû .

  -Xem nhöõng yeáu toá chính,

-nhöõng yù töôûng chính ñöôïc duøng ñeå cuûng coá cho vaán ñeà maø taùc giaû muoán trình baøy.ÍIPhierô 1.3-

  -Tìm xem nhöõng phaàn phuï duøng ñeå cuûng coá cho vaán ñeà chính nhö theá naøo. (Ví duï : I Coâr 2:10-16  coù nhieàu vaán ñeà phaûi phaân bieät vaø löu yù söï nhaán maïnh cuûa taùc giaû). Baøi giaûng EÂtieân CVSD 7 Amoát 5 Gioùp 12:: Giaêng 5, 10, 13:

    

*  Muoán phaân bieät giöõa vaán ñeà chính phuï chuùng ta caàn löu yù nhöõng ñieåm sau ñaây:

    a/ -   Nhaán maïnh baèng caùch laäp laïi nhöõng yù töôûng, töø ngöõ hay laø haønh ñoäng nhaân vaät (Ví duï : Roâma 8:1-17  Luaät cuûa Thaùnh Linh trong ñôøi soáng cuûa tín ñoà) Rom 7;14- 23  8.1- 30

    b/- Nhaán maïnh baèng caùch so saùnh nhöõng yù töông ñoàng hay töông phaûn ñeå laøm noåi baät vaán ñeà (Ví duï :  Gal 4:21-31  “con cuûa toâi moïi vaø con cuûa töï chuû” - töông phaûn hay “con cuûa luaät phaùp+ con cuûa lôøi höùa” - töông phaûn.  Taùc giaû nhaán maïnh “Luaät phaùp vaø Aân ñieån”

    c/ -  Nhaán maïnh baèng caùch duøng phaàn lôùn khuùc saùch ñeå noùi leân moät vaán ñeà naøo ñoù hay moät nhaân vaät naøo ñoù (Ví duï : I Coâr 15 “söï soáng laïi” - Heâb 11 “Ñöùc tin” - Luca 19:1-10 “Söï tæm kieám Chuùa cuûa Xa ch  eâ”)

    d/ -   Nhaán maïnh baèng caùch duøng ví duï (Ví duï : Mat 13) Luca 15:

Ví duï::/

    2.  Tìm xem caùch saép xeáp caùc yù töôûng:

          -Laäp nhöõng yù töôûng naøy thaønh moät daøn baøi theo dieãn trình yù töôûng ñaõ ñöôïc tìm thaáy töø nhöõng phaàn chính vaø phuï baèng caùch toùm löôïc nhöõng caâu daøi laïi thaønh nhöõng caâu thaät ngaén goïn.

-Muoán laøm vaäy, haõy xeáp yù chính gaàn leà beân traùi vaø yù phuï ñöôïc xeáp saâu voâ beân maët. Cuõng neân ghi nhaän coù nhieàu möùc ñoä yù phuï (yù phuï cuûa yù phuï) .

-Soá löôïng cuûa möùc ñoä yù phuï thay ñoåi tuøy theo nhöõng gì baïn thaáy trong ñoaïn Kinh Thaùnh ñoù.

 Ví duï Galati:5.16-20 coù theå ñöôïc trình baøy nhö sau

A-. “Vaäy toâi noùi raèng : Haõy böôùc ñi theo Thaùnh Linh, chôù laøm troïn nhöõng duïc voïng cuûa xaùc thòt.

(A.) Vì xaùc thòt coù nhöõng duïc voïng traùi vôùi Ñöùc Thaùnh Linh; Ñöùc Thaùnh Linh coù nhöõng öôùc muoán traùi vôùi xaùc thòt;

1) Hai beân traùi ngöôïc nhau nhö vaäy neân anh em khoâng theå laøm ñieàu mình öa thích

     (B.) Neáu anh em ñöôïc soi daãn bôûi Thaùnh Linh anh em khoâng bò chi phoái bôûi kinh luaät

1) Baây giôø vieäc laøm cuûa xaùc thòt quùa roõ raøng nhö : voâ luaân, oâ ueá, nhuïc duïc, thôø hình töôïng, buøa pheùp, thuø oaùn tranh chaáp ghen töông giaän hôøn, gaây goã, say söa , meâ aên uoáng cuøng nhöõng ñieàu gioáng nhö vaäy cho neân toâi caûnh caùo anh em nhö toâi ñaõ caûnh caùo roài, heå ai phaïm nhöõng toäi ñoù seõ khoâng thöøa höôûng ñöôïc nöôùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

2) Nhöng boâng traùi cuûa Ñöùc Thaùnh Linh laø :Tình yeâu thöông, nieàm vui, söï bình an, kieân nhaãn hieàn, dòu toát laønh trung tín meàm maïi tieát ñoä ;

              Khoâng coù luaät naøo caám caùc ñieàu ñoù.

3) Baây giôø, ai thuoäc veà Chuùa Gieâxu, phaûi ñoùng ñinh xaùc thòt vaø nhöõng ham muoán toäi loãi

B Neáu chuùng ta soáng theo Ñöùc Thaùnh Linh thì chuùng ta cuõng phaûi böôùc ñi theo Thaùnh Linh

C-Chôù tìm hö danh, chôù thaùch thöùc nhau vaø cuõng ñöøng ñoá kî ghen gheùt nhau.

         

III- Xaùc ñònh caáu truùc : thöôøng caâu vaên trong Kinh Thaùnh ñuôïc vieát theo caùc loaïi caáu truùc sau :

1-Söï lieân keát (association)

    laø söï noái keát nhöõng yù töôûng na naù gioáng nhau laïi vôùi nhau thöôøng ñöôïc duøng vôùi lieân töø “Vaø”

    Thí duï : Thi 1 chöùa ñöïng caû söï lieân keát laãn söï ñoái yù Trong caâu 2 vaø 3

    “Song laáy laøm vui veû veà luaät phaùp cuûa Ñöùc GieâHoâva vaø suy gaãm luaät phaùp aáy ngaøy vaø ñeâm”

“Ngöôøi aáy seõ nhö caây troàng gaàn doøng nöôùc, sanh boâng traùi ñuùng muøa vaø laù noù cuõng khoâng heùo uùa vaø moïi vieäc ngöôøi laøm ñeàu ñöôïc thònh vuôïng (lieân keát)

    Trong tröôøng hôïp ñaët bieät treân tö töôûng ñöôïc khích leä maïnh meõ bôûi 3 chöõ “vaø”

2)Söï ñoái yù Contrast)

    (goàm nhieàu yù khaùc nhau hay ñoái choïi nhau. Söï ñoái yù ñi ngöôïc vôùi söï lieân keát

    Trong söï ñoái yù chuùng ta thöôøng coù chöõ : “nhöng, song, coøn” Chaâm 15:

Thí duï Thi thieân 1 caùc caâu 2-4-6, ñeå yù chöõ nhöng. Trong baøi thi thieân chuùng ta thaáy coù söï ñoái nghòch giöõa nhöõng ñieàu maø ngöôøi coâng chính phaûi laøm vaø khoâng neân laøm. Chuùng ta cuõng thaáy coù söï ñoái nghòch nhau giöõa ngöôøi coâng chính vaø ngöôøi toäi loãi. Caùc caâu 1-2-3 noùi raèng ngöôøi coâng chính khoâng neân soáng trong moâi tröôøng toäi loãi nhöng phaûi soáng trong lôøi Chuùa. Söï ñoái yù nhaán maïnh ñieåm quan troïng giöõa söï coâng chính vaø toäi loãi

Qua caâu 4 cho thaáy ngöôøi toäi loãi gioáng nhö raùc. Keát quaû cuûa toäi loãi ñöôïc moâ taû trong caâu 5. Moät laàn nöõa söï ñoái yù laøm noãi baäc leân giöõa ngöôøi coâng chính vaø ngöôøi toäi loãi.

Cuoái cuøng trong caâu 6, taùc gæa keát luaän baèng moät söï ñoái yù veà soá phaän ñôøi ñôøi giöõa keû coâng chính vaø ngöôøi toäi loãi.

3) Söï laäp ñi laäp laïi (Repetition)

    laø söï laäp laïi nhöõng töø gioáng nhau, nhöõng caâu nhöõng ñoaïn hay quan ñieåm gioáng nhau.

          Thí duï : Trong EÂpheâsoâ1 Chuùng ta thaáy coù söï laäp ñi laäp laïi maáy chöõ “Trong Chuùa Gieâxu” “Bôûi Chuùa Gieâxu” Hay “Trong Ngaøi”

1:3 (Trong C.J) ; c4 (trong Ngaøi); c5 (qua C.J); c6 (trong Ñaáng yeâu thöông); c7 (trong Ngaøi) ; c9 (trong Ngaøi); c10 (Trong C.J); c13 (trong Ngaøi).

Trong thö naøy thaùnh Phao Loâ laëp ñi laëp laïi ñeå chæ roõ ôn phöôùc taâm linh ñöôïc ban cho vì côù Ñöùc Chuùa Gieâ-xu  vaø coâng vieäc Ngaøi laøm ñieàu do loøng thöông xoùt ñoái vôùi chuùng ta.

Moät ví duï khaùc ñöôïc thaáy trong saùch coâng vuï 2:22,43-4:30-5:12-6:8-7:36-14:3-15:12 vôùi söï laäp ñi laäp laïi hai chöõ daáu kyø , pheùp laï.

Lu ca söõ duïng söï laäp ñi laäp laïi hai chöõ naøy ñeå gôïi söï chuù yù nôi ñoäc gæa raèng qua Hoäi thaùnh môùi thaønh laäp Chuùa Gieâ-xu vaãn tieáp tuïc chöùc vuï giaûng daïy treân ñaát. Maëc duø Chuùa Gieâ-xu ñaõ thaêng thieân, nhaän taát caû quyeàn pheùp treân trôøi vaø döôùi ñaát nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi  vaãn ban söï cöùu roãi cho nhöõng ai tin Ngaøi qua Chuùa Gieâ-xu. Lu ca daïy cho chuùng ta bieát raèng Chuùa Gieâ-xu ñaõ thöïc hieän daáu kyø pheùp laï qua nhöõng keû tin caäy Ngaøi.

    Thí duï khaùc : I Cor 15: söï soáng laïi

     Khaûi thò 2:- 3:   “ haõy aên naên”

Heb 11: “ ñöùc tin”

IIPhierô 1. “Theâm leân” – ”taêng tröôûng theâm”

Giaêng  15: “ ÔÛ trong Chrjst”

Giaêng :10 

4) Nguyeân nhaân haäu quûa (Cause to effect)

          Coù ñoaïn Kinh Thaùnh tröôùc tieân neâu leân nguyeân nhaân roài sau ñoù ñöa ra haäu quûa.

          Ví duï Galati 6:7,8 “Chôù heà doái mình; Ñöùc Chuùa trôøi khoâng chòu khinh deã ñaâu. Vì ai gieo chi seõ phaûi gaët naáy”

Ai gieo xaùc thòt seõ bôûi xaùc thòt maø gaët laáy ñieàu baêng hoaïi nhöng keû naøo gieo trong Thaùnh Linh seõ gaët haùi söï soáng ñôøi ñôøi qua Thaùnh Linh

Trong ñoaïn naøy nguyeân nhaân “gieo xaùc thòt” vaø “gieo trong Thaùnh Linh seõ ñöa ñeán haäu quûa “baêng hoaïi” vaø “söï soáng ñôøi ñôøi”

          Nhieàu ñoaïn trong I vaø II Vua cuõng ñöôïc caáu truùc theo nguyeân nhaân vaø haäu quûa.

Thí duï : Tröôùc gæa thöôøng moâ taû daân Do Thaùi hay thôø thaàn töôïng vaø soáng voâ luaân. Daân naøy töø choái söï keâu goïi cuûa ÑCT “Haõy aên naên” neân haäu quûa seõ töùc khaéc vaø ñôùn ñau. Hai saùch naøy keå ra nhieàu nguyeân nhaân xaáu maø haäu quûa tai haïi laø daân Do Thaùi bò baét ñi ñaøy qua BabyLoân.

          Esai 1. 5- 8

Amoát 1:

Leâvi 26/ phuïc 28:

Thi 107:

CQX 3.7- 15

5. Haäu quûa vaø nguyeân nhaân. ( Ngöôïc laïi vôùi caùch ôû treân)

Thí duï : Lamaõ 8:22-30. Phao Loâ neâu haäu quûa tröôùc ôû caâu 22-27 OÂng ta moâ taû caùc tín höõu mong mau ñöôïc söï cöùu chuoäc theå xaùc vaø hy voïng. Chaéc chaén duø phaûi ñoái dieän vôùi ñau khoå.

Nguyeân nhaân cuûa vieäc naøy ñöôïc Phao Loâ ñöôïc Phao loâ vieát ra ôø caùc caâu  28-29-30 Phao Loâ baûo ñaûm raèng “moïi vieäc keát hôïp laïi” vaø söï taùi laâm vinh quang cuûa Chuùa Gieâ-xu  laø ñieàu chaéc chaén.

    Jeâr 2. 14- 17 Jacô 4.1- 3/ 5.1- 5

6. Söï giaûi thích (Explanation) Tröôùc tieân moät yù ñöôïc ñöa ra sau ñoù ñöôïc khueách ñaïi hay giaûi thích.

Thí duï : Maùc 4:3-9 Tröôùc tieân Chuùa Gieâ-xu duøng nguï ngoân veà ngöôøi gieo gioáng trong caùc caâu 3-9, xong Ngaøi giaûi thích nguï ngoân naøy töø caâu 10 ñeán 20.

    Ò Cor 13:

7.Thí du (illustration)

Heâbeârô 11. Ñoaïn naøy nhöõng thí duï veà anh huøng ñöùc tin, caû nam laãn nöõ ñöôïc neâu ra. Chuû ñeà veà ñöùc tin ñöôïc vieát trong caâu 1-2 “ Ñöùc tin laø söï bieát chaéc vuõng vaøng cuûa nhöõng ñieàu mình ñang troâng mong..Nhôø ñöùc tin coå nhaân ñaõ ñöôïc lôøi chöùng toát”. Sau caùc caâu naøy, ñöùc tin ñöôïc neâu ra trong suoát ñoaïn 11 vôùi teân cuûa nhöõng anh huøng ñöùc tin thôøi cöïu öôùc ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi chaáp nhaän. Saùch Caùc quan xeùt cuõng duøng caùch naøy. Muïc ñích cuûa tröôùc gæa laø neâu leân lyù do taïi sao daân Do Thaùi thaát baïi trong vieäc vaâng lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, khieán daân voâ tín naøy bò ñuoåi khoûi xöù Canaan

Trong Caùc quan xeùt caùc ñoaïn 1-16 caùc “ñôøi” cuûa caùc quan xeùt ñöôïc keå ra. Caùc ñoaïn 17-20 ñöôïc tieáp noái vôùi chuyeän cuûa daân thôø thaàn töôïng vaø söï gian daâm cuûa chi phaùi Bengiamin vôùi caùc con gaùi cuûa chi phaùi Leâvi. Hai caâu chuyeän naøy ñöôïc keå ra ôû ñoaïn cuoái saùch Caùc quan xeùt ñeå cho thaáy söï suy ñoài quùa möùc cuûa daân Do Thaùi thôøi ñoù. 

ROÂM 4: duøng roâm 5 ñeå giaõi thích.

Gal 4 giaûi thích leõ thaät “ñöùa con thuoäc linh luoân luoân bò baét”.

8) Cao ñieåm (Climax) Noäi dung ñöôïc saép xeáp theo moät dieãn tieán töø nhoû ñeán lôùn

    Thí duï saùch Lamaõ Phao Loâ duøng caùch naøy.

Trong 11 ñoaïn ñaàu OÂng thaûo luaän veà nhöõng tín lyù quan troïng vaø khoù : Moïi ngöôøi ñeàu phaïm toäi; söï cöùu roãi bôûi ñöùc tin, khoâng bôûi kinh luaät hay ñieàu thieän; söï cöùng loøng cuûa daân Do Thaùi vaø söï cöùu chuoäc toái haäu.

Nhieàu ngöôøi ngay nay cuõng nhö vaøo thôøi cuûa Thaùnh Phao Loâ, nhaát laø ngöôøi Do Thaùi vaãn khoâng chaáp nhaän tín lyù naøy. Chuùng coù theå töôûng töôïng caùc ñoäc gæa thôøi Phao Loâ bò caêng thaúng thaàn kinh khi hoï ñoïc heát thö tín naøy. Thình lình Phao Loâ taïm ngöng ñeå ca tuïng Ñöùc Chuùa Trôøi trong Lamaõ ñoaïn 11:32-36. Thaùnh PhaoLoâ noùi maëc daàu caùc tín lyù naøy thaät khoù hieãu nhöng caùc tín höõu ñöøng thaát voïng hay hoaøi nghi. Toát nhaát, tín höõu phaûi bieát raèng söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vöôït treân söï hieåu bieát cuûa chuùng ta vaø chuùng ta phaûi ca ngôïi vaø toân vinh Ngaøi.

Roâm 12.1- 2 laø cao ñieåm cuûa leõ thaät TT Giaù  Roâm 7.23- 24/

CV 7.51- 53

Esai 1./ 40 .30

 Kthò 22. 18- 21

Moät thí duï khaùc  trong Xuaát . Moâi se keå chuyeän Ñöùc Chuùa Trôøi giaûi cöùu daân Do Thaùi khoûi aùch noâ leä ôû Ai Caäp vaø Ñöùc Chuùa Trôøi nhaän daân naøy laøm tuyeån daân cuûa ngaøi. Caâu chuyeän ñaït ñöôïc cao ñieåm trong ñoaïn 40 khi Ñöùc Chuùa Trôøi ngöï vaøo ñeàn taïm vôùi söï vinh hieån cuûa Ngaøi vaø Ngaøi hieän dieän trong suoát cuoâc haønh trình töø Ai caäp sang ñaát höùa. Vinh quang cuûa Ngaøi baøy toû söï hieän dieän duy nhaát vaø söï lieân heä maät thieát cuûa Ngaøi vôùi daân Do Thaùi.

    Heb 12.1- 4 laø cao ñieåm.

9. Ñieåm troïng taâm (Pivot) Chuû ñeà ñöôïc xoay quanh nhöõng yù chính

Thí duï : IISamueân ñoaïn 11 vaø 12. Tröôùc hai ñoaïn naøy, saùch moâ taû ñôøi soáng toát ñeïp cuûa Ñavit : nhöõng chieán thaéng ñeå ñöa oâng leân naém quyeàn mau choùng. Hai ñoaïn 11,12 ñaùnh daáu moät khuùc quanh bi thaûm trong cuoäc ñôøi oâng : Ñavít phaïm toäi taø daâm vôùi baø Baùtseâba. Töø ñoaïn naøy veà sau tröôùc gæa ñoåi gioïng keå haäu quûa bi thaûm cuûa toäi loãi do oâng vaáp phaïm. Apsaloâm noãi loaïn (13-19), Sheba noãi loaïn (20), naïn ñoùi (21), vaø sau cuøng Ñavít laàm loãi thaûm khoác khi kieåm tra daân soá (24).

Roâm 6:- 8: TT Giaù.

Galati:

Giaêng 15:

Esai 53:

Giaêng 10

10. Hoaùn chuyeån (interchange). Moät soá yù ñöôïc hoaùn chuyeãn. Tröôùc gæa ñi ñi laïi laïi giöõa moät soá yù naøo ñoù.

Thí duï: 3 ñoaïn ñaàu cuûa Phuùc aâm Luca noùi veà caâu chuyeän giöõa Chuùa Gieâ-xu vaø Giaêng Baùp tít. Noäi dung ñoaïn naøy noùi ñi noùi laïi veà : söï ra ñôøi cuûa Giaêng Baùp tít (1:15-25); Söï giaùng sinh laï luøng cuûa Chuùa Gieâ-xu  (1:26-56); Söï sinh ra vaø nhöõng naêm ñaàu cuûa giaêng baùp tít (1:57-80); Söï giaùng sinh vaø nhöõng naêm ñaàu cuûa Chuùa Gieâ-xu (2:1-52), Nhöõng naêm ñaàu chöùc vuï cuûa Giaêng baùp tít (3:1-22). Ñeán ñaây söï hoaùn chuyeãn giöõa hai ñeà taøi chaám döùt. Sau ñoù Luca noùi veà söï Baùp tem cuûa Chuùa Gieâ-xu , söï baét ñaàu chöùc vuï coâng khai cuûa Ngaøi , trong khi ñoù Luca cho thaáy chöùc vuï cuûa Giaêng Baùptít lu môø daàn. Ñieàu ít quan troïng ñöôïc thay theá baèng ñieàu quan troïng hôn.

Bana ba- saulô /  Phaoloâ –Bana ba  / Beâristsin-Apuila

11. Söï chuaån bò (Preparation).

Söï bao goàm boái caûnh söï kieän , caùc yù vaø ñoaïn Kinh Thaùnh ñoù muïc ñích ñeå chuaån bò cho ñoäc gæa hieãu roõ nhöõng ñieåm chính maø taùc gæa muoán noùi leân.

          Thí duï : Saùng theá kyù ñoaïn 2 chuaån bò ñeå ñoäc giaû hieãu ñoaïn 3 baèng caùch moâ taû vöôøn ñòa ñaøng; Söï saùng taïo  ngöôøi nöõ ñeå giuùp ñôû ngöôøi nam vaø maïng leänh cuûa Ñöùc Chuùa trôøi caám khoâng cho aên traùi caám.

          ÔÛ ñoaïn 3, Moâise ñeà caäp ñeán söï thaát baïi cuûa Añam vaø Eva. OÂng cho ñoäc giaû hieãu roõ hôn söï khoâng vaâng lôøi Ñöc Chuùa Trôøi cuûa Añam vaø Eva laø moät toäi troïng ñoái vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Maëc daàu Ñöùc Chuùa Trôøi thoûa maõn taát caû nhöõng nhu caàu cuûa Adam vaø Eva. Ngaøi ñaët hai ngöôøi naøy trong vöôøn ñòa ñaøng toaøn haûo theá maø hai ngöôøi vaãn chöa maõn nguyeän vaø keát quûa laø söï khoâng vaâng lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Caùc ñoaïn sau cuûa saùch Saùng theá kyù cho ñoäc gæa thaáy chuyeän buoàn cöôøi : Ngöôøi nöõ ñöôïc taïo neân ñeå giuùp ñôõ ngöôøi nam nhöng ngöôøi nam laïi thaát baïi vì ngöôøi nöõ naøy.

 Roâm 1:- 2:   doïn ñöôøng cho söù ñieäp ôû ñoaïn 3: “ñöùc tin”.

12. Toùm löôïc (Summary)

Tröôùc gæa muoán trình baøy roõ nhöõng yù cuûa oâng ta baêng caùch goâm taát caû nhöõng yù  chính laïi roài noùi ra trôû laïi trong moät “khaùi löôït”.

          Thí duï : Heb 8:1-2 Trong caùc ñoaïn tröôùc taùc gæa moâ taû chöùc vuï cuûa Chuùa Gieâ-xu nhö thaày teá leã caû. Tôùi ñoaïn 8, tröôùc gæa baét ñaàu toùm löôït baèng caùch noùi : “Baây giôø ñieåm chính laø chuùng ta ñaõ coù moät thaày teá leã caû, Ngaøi ngoài beân höõu Ñöùc Chuùa Trôøi, Moät ñaáng chaên chieân trong ñeàn thôø vaø ñeàn taïm thaät do Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân khoâng do loaøi ngöôøi xaây caát.”

          Tröôùc gæa neâu yù chính : Chuùa Gieâ-xu laø thaày teá leå thöôïng phaåm treân trôøi cao troïng hôn taát caû caùc thaày teá leã thöôïng phaåm ôû döôùi ñaát.

          I Cor 13.13/    Roâm 8.28- 30

13. Ñaët caâu hoûi: (question posed).

     Noäi dung ñöôïc xaây döïng quanh nhöõng caâu hoûi.

          Thí duï trong saùch Lamaõ. Phaoloâ ñöa ñoäc gæa vaøo nhöõng vaán ñeà thaàn hoïc baèng caùch neâu leân caâu hoûi. Moãi caâu hoûi ñaët ra laø ñieåm thay ñoåi ñeà taøi.

          Trong Lamaõ töø ñoaïn 2-12. Phao loâ lieät keâ nhieàu caâu hoûi ñeå ñoäc gæa coù caùi nhìn toång quaùt veà nhöõng ñeà taøi maø Phao Loâ muoán thaûo luaän.

Gal 3.1- 7

Jereâmi 2. 11,

Esai 1.5

Thi 15:  Micheâ 7.18- 20  I Cor 14. 17- 18

14. Caâu hoûi traû lôøi (question answered).

          Noäi dung ñöôïc caáu truùc treân caùc caâu traû lôøi , duø noäi dung ñöôïc noùi roõ hay khoâng noùi roõ.

          Thí duï ICoârinhtoâ 7-8. ÔÛ ñoaïn 7 Phaoloâ traû lôøi cho caùc tín höõu taïi thaønh Coârinh toâ veà nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán hoân nhaân.

          ÔÛ ñoaïn 8, OÂng neâu leân moät caâu hoûi khaùc veà aên ñoà cuùng thaàn töôïng. Thaátt söï ñaây laø vaán ñeà quan troïng trong Hoäi Thaùnhh Coârinh toâ vaø PhaoLoâ ñaõ neâu hai caâu hoûi treân vaø ñaõ giaûi ñaùp vôùi ñaày ñuû thaåm quyeàn. Neân löu yù, khoâng Hoäi Thaùnh Coârinhtoâ neâu leân bao nhieâu caâu hoûi ñaëc bieät nhöng chuùng ta chæ bieát Phao Loâ traû lôøi hai caâu maø thoâi.

   

Vôùi 14 caáu truùc treân chuùng ta trôû laïi vôùi daøn baøi yù töôûng ôû treân vaø ghi ra caùch naøo taùc giaû söû duïng :

    Ví duï Galati:16-20 coù theå ñöôïc xaùc ñònh nhö sau

A. “Vaäy toâi noùi raèng : Haõy böôùc ñi theo Thaùnh Linh, chôù laøm troïn nhöõng duïc voïng cuûa xaùc thòt. (Ñoái yù)

      A. Vì xaùc thòt coù nhöõng duïc voïng traùi vôùi Ñöùc Thaùnh Linh; Ñöùc Thaùnh Linh coù nhöõng öôùc muoán traùi vôùi xaùc thòt; (giaûi thích)

      1) Hai beân traùi ngöôïc nhau nhö vaäy neân anh em khoâng theå laøm ñieàu mình öa thích (giaûi thích)

       B. Neáu anh em ñöôïc soi daãn bôûi Thaùnh Linh anh em khoâng bò chi phoái bôûi kinh luaät (ñoái yù -giaûi thích)

      1) Baây giôø vieäc laøm cuûa xaùc thòt quùa roõ raøng nhö : voâ luaân, oâ ueá, nhuïc duïc, thôø hình töôïng, buøa pheùp, thuø oaùn tranh chaáp ghen töông giaän hôøn, gaây goã, say söa , meâ aên uoáng cuøng nhöõng ñieàu gioáng nhö vaäy cho neân toâi caûnh caùo anh em nhö toâi ñaõ caûnh caùo roài, heå ai phaïm nhöõng toäi ñoù seõ khoâng thöøa höôûng ñöôïc nöôùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.(lieân keát- giaûi thích)

      2) Nhöng boâng traùi cuûa Ñöùc Thaùnh Linh laø :Tình yeâu thöông, nieàm vui, söï bình an, kieân nhaãn hieàn, dòu toát laønh trung tín meàm maïi tieát ñoä ;

Khoâng coù luaät naøo caám caùc ñieàu ñoù. (Ñoái yù -giaûi thích)

             3) Baây giôø, ai thuoäc veà Chuùa Gieâxu, phaûi ñoùng ñinh xaùc thòt vaø nhöõng ham muoán toäi loãi (giaûi thích)

B.Neáu chuùng ta soáng theo Ñöùc Thaùnh Linh thì chuùng ta cuõng phaûi böôùc ñi theo Thaùnh Linh (Toùm löôït hay cao ñieåm)

C/ Chôù tìm hö danh, chôù thaùch thöùc nhau vaø cuõng ñöøng ñoá kî ghen gheùt nhau.

15-Tìm hieåu yù nghóa cuûa töøng phaàn, töøng vaán ñeà theo dieãn trình ñaõ ñöôïc tìm thaáy treân. 

Chuùng ta coù theå duøng moät soá caâu hoûi sau ñaây:

    a -  Ñoái vôùi söï vieäc xaûy ra hay moät thöïc traïng: Vì sao coù söï vieäc ño,ù thöïc traïng ñoù? (nguyeân do naøo ñöa ñeán söï vieäc, thöïc traïng nhö vaäy?); Taùc giaû hay nhöõng nhaân vaät ñöôïc ñeà caäp ñaõ giaûi quyeát vaán ñeà caùch naøo?

    b-  Ñoái vôùi thaùi ñoä hay haønh ñoäng cuûa moät ngöôøi hay moät nhoùm ngöôøi:

        Nguyeân do naøo khieán hoï coù thaùi ñoä hay haønh ñoäng ñoù? hoï haønh ñoäng nhö vaäy vôùi muïc ñích gì? (nguyeân do naøo chi phí haønh ñoäng cuûa hoï?) Thaùi ñoä hay haønh ñoäng cuûa hoï baøy toû gì veà hoï?

     c-  Ñoái vôùi lôøi khuyeân hay maïng lònh:

        Lôøi khuyeân hay maïng lònh ñoù coù yù nghóa gì? Vì sao taùc giaû khuyeân nhö vaäy? nhaèm muïc ñích gì?

     d-  Ñoái vôùi lôøi caûnh caùo: Vì sao taùc giaû caûnh caùo nhö vaäy? Neáu khoâng caûnh caùo thì ñöa ñeán haäu quûa naøo?

     e-  Ñoái vôùi nhöõng lôøi bieän minh hay baèng chöùng .Nhöõng baèng chöùng ñoù coù giaù trò nhö theá naøo?

     -  Ñoái vôùi nhöõng ví duï:  Ví duï ñoù coù lieân quan gì ñeán vaán ñeà taùc giaû ñeà caäp.

16-  Buùt phaùp:

     Chuù yù ñeán:

     -  Caùc thì vaø theå cuûa ñoäng töø: Quùa khöù, hieän taïi, töông lai, thuï ñoäng, chuû ñoäng, soá ít, soá nhieàu, caùc meänh ñeà boå tuùc...

     -  Caùc chuyeån ngöõ lieân töø vaø giôùi töø noái keát caùc yù töôûng :

         Töông ñoàng (vaø, thì, nhö vaäy, hôn nöõa...)

         Töông phaûn (nhöng, tuy nhieân, maëc duø, duø vaäy...)

         So saùnh (nhö, nhö laø...)

         Thôøi gian (trong khi, khi, ñoàng thôøi, ñoaïn...)

         Lyù do (taïi, taïi vì, ñeå cho, vì, bôûi vì, bôûi côù...)

         Ñieàu kieän (neáu..., thì...)

         Keát quûa (bôûi vaäy, vì theá, cho neân, roài thì...)   

III.  Öùng duïng:

Döïa theo dieãn trình yù töôûng ñaõ tìm ñöôïc trong phaàn daøn baøi vaø nhöõng yù nghóa ñaõ tìm ñöôïc trong phaàn giaûi thích vaø suy ra nhöõng öùng duïng lieân heä ñeán ñôøi soáng thöïc teá theo trình töï treân, duøng caùc caâu hoûi sau ñaây:

-Ñoái vôùi söï vieäc.: Coù bao giôø toâi hay laø Hoäi Thaùnh toâi ôû trong tình traïng naøy? Nguyeân do naøo ñaõ ñöa ñeán tình traïng ñoù?  Toâi ñaõ xöû söï nhö theá naøo trong tröôøng hôïp naøy? ñaùng lyù ra toâi phaûi giaûi quyeát nhö theá naøo?

- Ñoái vôùi thaùi ñoä hay laø haønh ñoäng : Coù bao giôø toâi coù thaùi ñoä hay haønh ñoäng ñoù? Ñoäng cô naøo chi phoái haønh ñoäng cuûa toâi? Ñaùng lyù ra toâi phaûi coù thaùi ñoä nhö theá naøo?

- Ñoái vôùi lôøi khuyeân hay maïng lònh: Lôøi khuyeân hay maïng lònh coù yù nghóa gì vôùi toâi? Laøm sao toâi coù theå vaâng theo ñöôïc?

     - Ñoái vôùi lôøi caûnh caùo: Coù toäi naøo toâi phaûi aên naên, khuyeát ñieåm naøo toâi phaûi söûa chöõa.

     - Ñoái vôùi lôøi höùa: Toâi phaûi ñaùp öùng ñieàu kieän naøo ñoái vôùi lôøi höùa.

     - Ñoái vôùi ÑCT: Toâi hoïc bieát theâm gì veà Ngaøi?

     - Nhöõng göông toát- xaáu:  Coù nhöõng ñöùc tính naøo toâi phaûi noi theo, vieäc xaáu naøo toâi phaûi traùnh? ñöa vaøo haønh ñoäng : Trong töông quan vôùi Chuùa, vôiù gia ñình, vôùi Hoäi Thaùnh;  Lieân heä ñeán caùc lónh vöïc caàu nguyeän, chöùng ñaïo, thaêm vieáng, toân vinh, chia xeû, phuïc vuï.

KHAÛO SAÙT LOAÏI VAÊN TIEÂN TRI

    Tieân tri töùc laø noùi ra yù vaø lôøi cuûa ÑCT; thöôøng söû duïng caùc loaïi vaên khaùc nhau:

-  Thöôøng duøng loái vaên traàn thuaät thöôøng nhaán maïnh ñeán lôøiChuùa cho hoaøn caûnh, cho chính con ngöôøi ñöông thôøi laø öu tieân, roài môùiñeán nhöõng lôøi höùa cho töông lai.

-  Thöôøng tuyeân boá nhöõng lôøi caûnh caùo cuûa ÑCT ñoái vôùi daân söï goàm: Keâu goïi, caûnh caùo, chæ daãn veà nhöõng vaán ñeà ñöùc tin, ñaïo ñöùc.

          *  Nhöõng ñieåm caàn löu yù:

      a.  Daøn baøi toång quaùt:

-  Trình traïng toân giaùo ñöông thôøi nhö theá naøo?

-  Nhöõng toäi loãi ñaëc bieät cuûa daân chuùng.

-  Söï lieân heä vôùi daân toäc khaùc?  

-  Caûnh caùo veà söï ñoaùn phaït saép tôùi.

-  Keâu goïi aên naên, trôû veà.

-  Höùa ban nhöõng ngaøy toát ñeïp neáu trôû veà.

      b.  Gioïng vaên ñaëc bieät cuûa traàn thuaät:

- Ngoân ngöõ raát naëng, chöõ raát maïnh.

- YÙ chínhñöôïc laäpñi laäp laïi baèng nhieàu hình thöùc khaùc nhau.

- Duøng nhieàu bieåu töôïng vaø khaûi töôïng. 

      c.  Caù tính noåi baät cuûa vaên traàn thuaät:

-  Baïo daïn, tha thieát, laém khi coù veû laäp dò.

-  Quan saùt raát roõ raøng, maïnh meõ veà quyeàn naêng, muïc ñích cuûa ÑCT.

-  Theå hieän loøng yeâu thöông daân toäc vaø ñaát nöôùc.

-  Nhöõng lôøi höùa vaø lôøi caûnh caùo raát thöïc teá .

KHAÛO SAÙT LOAÏI VAÊN TIEÅU SÖÛ

*  Laø moät vaên thuaät chuyeän.

*  Taát caû caùc nhaân vaät ñeàu ôû trong moät khoâng gian vaø thôøi gian roõ raøng.

* Thöôøng khoâng moät ñoaïn naøo ñaày ñuû nhöõng  chi tieát cuûa nhaân vaät.

          - Do ñoù caàn gom goùp nhieàu nôi roài saép xeáp.

*  Duøng caùc saùch tham khaûo ñeå tìm caùc chi tieát veà ñôøi soáng caùc nhaân vaät (Ví duï: Tham khaûo töø ñieån).

*  Lieân heä duøng caùc caâu hoûi sau:

    1.  Ai?  Caàn bieát nhaân vaät laø ai trong lòch söû  Kinh Thaùnh:  cha meï, toå phuï, söï huaán luyeän cuûa gia ñình luùc nhoû aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng.  Ngoaøi gia ñình coøn coù ai khaùc lieân heä ñeán söï tröôûng thaønh cuûa nhaân vaät.  Xem hoï thöôøng giao du thaân  maät vôùi nhöõng nhaân vaät naøo.

    2.  ÔÛ ñaâu?  Khaûo saùt moâi tröôøng soáng luùc thieáu thôøi aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán hoï

-   laøm vieäc phucï vuï ôû ñaâu

-  Coù nhöõng nôi naøo khaùc coù yù nghóa ñoái vôùi ngöôøi ñoù.

    3.  Khi naøo?  -soáng luùc naøo?  Coäng ñoàng hoï soáng nhö theá naøo? -  Tình traïng toân giaùo ra sao? 

Ví duï:  Samueân vaø 2 con trai Heâli.

-  Hoï nhaän ñöôïc söù meänh khi naøo? theá naøo?

    4.  Vieäc gì?  Tìm xem Chuùa keâu goïi hoï ñeå laøm gì?  Ñieàu aûnh höôûng quan troïng nhaát ñaõ taùc ñoäng ñeán thaùi ñoä hoï laø gì? 

Ví duï:  “Moâi se vôùi buïi gai chaùy”, “Gia coáp vôùi raïch Gia boác”

-  Lieân heä giöõa ngöôøi ñoù ra sao vaø Chuùa noùi gì vôùi ngöôøi ñoù.

    5.  Theá naøo?  -Tính tình ngöôøi ñoù phaùt trieån theá naøo? -öu, nhöôïc ñieåm naøo?-Chuùa söû duïng öu nhöôïc ñieåm cuûa hoï ra sao?- Aûnh höôûng cuûa ngöôøi ñoù treân ngöôøi khaùc nhö theá naøo? 

Ví duï: Philíp, Andrew ...aûnh höôûng cuûa Giu ña Ích ca ri oát, Phao loâ quôû traùch Phie rô.

-  Taïi sao Chuùa choïn hoï vaø söû  duïng ngöôøi ñoù cho vieäc ñoù?  Ví duï: Mathiô xaáu neát tæ mæ thoáng keâ:  Chuùa ñaõ duøng oâng vieát saùch Mat moät caùch tæ mæ chi tieát.

-  Xem keát quaû coâng vieäc vaø ñôøi soáng ngöôøi ñoù-ñoùng goùp cuûa ngöôøi ñoù vaø taàm quan troïng cuûa söï ñoùng goùp ñoù.  Ví duï: Phao loâ.

*  Toùm taét laïi:  Tìm xem taïi sao nhaân vaät naøy ñöôïc ñeå trong Kinh Thaùnh, coù muïc ñích daïy doã gì cho chuùng ta.  Ví duï: Simoân vaùc thaäp töï giaù.

KHAÛO SAÙT VAÊN THI CA

        

          Nhaán maïnh ñeán tröïc giaùc, caûm nhaän veà cuoäc soáng, lieân heä ñeán tình caûm tröïc giaùc nhieàu hôn lyù trí, söï kieän.

  -  Theå vaên bieåu töôïng, vaên hoùa, ví von, boùng gioù.

  -  Theå vaên Hy baù lai duøng noùi vôùi vaø noùi veà ÑCT.

  -  Nhöõng loaïi vaên khaùc duøng noùi nhöõng gì ÑCT phaùn veà con ngöôøi.

  -  1/3 Kinh Thaùnh naèm ôû theå thi ca.

  -  Boái caûnh lòch söû khoâng quan troïng laém.  Coù nhöõng Thi thieân khoâng taùc giaû.  Lai lòch khoâng quan troïng baèng noäi dung.

 -  Giaù trò ñöa ngöôøi vaøo kinh nghieäm töông giao vôùi Chuùa nhaèm ñöa ngöôøi ñoïc ñeán cuøng moät caûm nhaän vôùi taùc giaû.

          *   Nhöõng ñieåm caàn löu yù:

1.  Doài daøo ngoân ngöõ bieåu töôïng.

2.  Thi ca Do Thaùi thöôøng coù loái song haønh yù töôûng, caâu 2 laëp laïi yù caâu 1 vôùi moät loái noùi khaùc.(song haønh yù töôûng : Thi 6:5); Caâu 2 khai trieån yù caâu 1, Ví duï: Gioùp 23:12; Caâu 2 minh giaûi yù caâu 1, Ví duï: Thi 42:1; Caâu 2 ñoái yù vôùi caâu 1.(song haønh ñoái yù : Chaâm 12:12)

3.  Caùch dieãn taû saâu saéc, soáng ñoäng veà tình caûm cuûa taùc giaû . Ví duï: Thi 6:6-7

4.  Thay ñoåi veà vò trí, thöù töï caùc töø ngöõ trong caâu, chuû töø, Ví duï: Nhaõ ca, Thi 91:1-13: Taùc giaû noùi; Coâng 14:16: Ñöùc Gieâ-hoâ-va phaùn.

VAÊN TRIEÁT LYÙ

          Nhaán maïnh ñeán nhöõng phaûn tænh, nhöõng nhaän xeùt lieân quan ñeán phaûn tænh, tröïc giaùc cuûa taùc giaû, ñeán nhöõng nan ñeà cuûa cuoäc soáng.

 -  Thi thieân ñoái vôùi Chuùa.

 -  Chaâm ngoân ñoái vôùi ngöôøi khaùc.

 -  Söï phaûn tænh ñöôïc dieãn taû coù tính caùch traøo daâng.  Ví duï:       Chaâm 23:1-3

 -  Truyeàn: Gioùp

 -  Baøi giaûng treân nuùi; saùch Gia cô.

          *  Nhöõng ñieåm caàn löu yù:

1.  Thöôøng noùi ñeán nhöõng ñieàu chæ daïy thöïc teá cho neáp soáng haøng ngaøy.  Khoâng phaûi trieát lyù suoâng nhöng lieân heä ñeán cuoäc soáng cuï theå.

2.  [Thöôøng noùi ñeán] coù söï ñoái chieáu thöôøng xuyeân giöõa hai loái soáng khoân - daïi.

3.  Ít ñeà caäp ñeán toân giaùo, leã nghi, thöôøng ñöa nhöõng ví duï trong ñôøi soáng haøng ngaøy. Ví duï: Chaâm 5:3-4.

4.  Ñöa ra nhöõng giaù trò roõ raøng: Chaâm ngoân

5.  Ít ñeà caäp ñeán Chuùa chæ noùi sô qua nhöng ñaët neàn taûng treân söï kính sôï Chuùa laø söï khôûi ñaàu vaø cuoái cuøng cuûa cuoäc soáng - ôû giöõa laø phaàn khai trieån.

         

NGHIEÂN CÖÙU KINH THAÙNH THEO PHÖÔNG PHAÙP TOÅNG QUY

          Nghieân cöùu Kinh Thaùnh theo phöôøng phaùp toång quy laø phöông phaùp hoïc Kinh Thaùnh nhaèm chuaån bò kyõ löoõng cho vieäc soaïn baøi giaûng hoaëc töï vieát moät quyeån saùch giaûi nghóa Kinh Thaùnh cho mình. Ñaây laø phöông phaùp hoïc kinh Thaùnh ñöôïc ñuùc keát töø chín phöông phaùp khaûo kinh Khaùc goàm caùc phöông phaùp

1)    Toång hôïp  2) Bình giaûi  3) Tieåu söû  4)Lòch söû  5)Thaàn hoïc

 6)Myõ töø hoïc  7) Phaân tích  8)Tham khaûo  9)boài linh

          

          Phöông phaùp naøy goàm 4 böôùc :

          BÖÔÙC I

ÑAÏI YÙ VAØ BOÁ CUÏC

          Sau khi ñoïc xong 1 caâu, 1 ñoaïn , 1 saùch chuùng ta aùp duïng phöông phaùp TOÅNG HÔÏP

          1) Tìm ra ÑAÏI YÙ vaø yù chính :

          - YÙ chính cuûa caâu ñoaïn saùch ñang ñoïc.

          - Hoaëc yù chính cuûa muïc tieâu muoán giaûng, hoïc.

          Ñeå nhaän ra yù chính trong tröôøng hôïp hoïc moät ñoaïn, moät saùch; chuùng ta neân tìm moät caâu trong phaàn Kinh Thaùnh muoán khaûo hoïc noùi leân yù chính

          2) Töø yù chính choïn ÑEÀ TAØI

          - Ñeà taøi phaûi ngaén ; suùc tích, maïnh.

          - Ñeà taøi phaûi noùi leân yù chính cuûa caû baøi.

          3. Töø Ñeà taøi laäp moät BOÁ CUÏC:

          - Boá cuïc phaûi saùt vôùi phaàn Kinh Thaùnh khaûo  hoïc, theo thöù töï caùc caâu Kinh Thaùnh.

          BÖÔÙC II

KHAI TRIEÅN

Khai trieån ñeå giaûi thích

          1) Duøng phöông phaùp BÌNH GIAÛI :

Khi gaëp nhöõng vaán ñeà veà tröôùc gæa. Nghóa laø phaûi xeùt ñeán :

                   a) Tröôùc gæa (ngöôøi vieát saùch)

                   b) Ñoäc gæa

                   c) Cô hoäi vieát saùch

                   d) Naêm vieát

                   e) Ñòa ñieåm vieát

          2. Duøng phöông phaùp TIEÅU SÖÛ :

Khi gaëp teân moät nhaân vaät

          - Phaûi tìm bieát nhöõng gì coù theå bieát ñöôïc veà nhaân vaät.

          - Tìm trong ñoaïn saùch ñang khaûo hoïc tröôùc

          - Tìm trong caùc saùch ñoaïn khaùc vaø caùc taøi lieäu phuï.

          3. Duøng Phöông phaùp LÒCH SÖÛ :

Khi gaëp moät thôøi ñieåm lòch söû

          Phaûi thuaät taû bieán coá, ñòa ñieåm, khuynh höôùng, phe nhoùm, quoác gia, vaán ñeà chính laø gì

          4. Duøng Phöông Phaùp THAÀN HOÏC

Khi gaëp moät vaán ñeà thaàn hoïc

          Phaûi xem qua phaàn Kinh thaùnh ñang khaûo hoïc

          - Tìm nhöõng lieân heä ñeà taøi khaûo hoïc

          -Phaàn sau cuøng laø bieän luaän

BÖÔÙC III

GIAÛI THÍCH

          1) Duøng phöông phaùp MYÕ TÖØ HOÏC:

          - Chuù yù vaøo caùch duøng töø coù lieân heä ñeán ñeà taøi

          -Taän duïng taát caû taát caû caùch giaûi nghóa töø ngöõ, tìm nhöõng yù môùi coù lieân heä ñeán ñeà taøi

          2) Duøng phöông phaùp PHAÂN TÍCH

          -Chuù yù vaøo vaên maïch (Caùc lieân töø vaø, vôùi, bôûi, nhöng)

          - Chuù yù chi tieát ñaëc bieät thích öùng vôùi ñeà taøi

          3) Duøng phöông phaùp THAM KHAÛO:

          - Tham khaûo töông quan (gioáng hay khaùc) trong caùc chi tieát

          - Tham khaûo ñeà taøi (trong hay ngoaøi Kinh thaùnh)

          - Tham khaûo nhaân vaät (gioáng hay khaùc)

         

BÖÔÙC IV

ÖÙNG DUÏNG

* Duøng Phöông phaùp BOÀI LINH

          Nghóa laø öùng duïng töøng phaàn hoaëc toaøn theå baøi hoïc baèng caùch :

    - Neâu ra moät quan ñieåm thaàn hoïc

    - Neâu ra nhöõng kinh nghieäm soáng ñaïo

- Neâu ra moät töông quan chaân lyù giöõa Cöïu vaø Taân öôùc.

        BAØI MAÃU

                              -KT : EÂsai 1:1-31

                              -Caâu goác : EÂs1:8  

                                      - Ñeà muïc : ÑOÁI THOAÏI

       - Boá cuïc

                   I. BOÁI CAÛNH ÑOÁI THOAÏI : 1:1

                             1. Thôøi ñieåm.

                             2. Nhaân vaät.

                             3. Ñòa ñieåm.

                   II. TÖÔNG QUAN ÑOÁI THOAÏI : 1:2

                             1. Ñöùc Chuùa Trôøi.

                             2. Isôraeân.

                             3. Chöùng nhaân

                   III. ÑEÀ TAØI ÑOÁI THOAÏI :1:3-23

                             1. Ñoái vôùi daân söï 1:3-20

                                      a) Lôøi than traùch 1:3-4

                                      b) Lôøi keâu goïi 1:5-20

                             2. Ñoái vôùi Gieâru salem 1:21-22

                             3. Ñoái vôùi quan tröôûng 1:23

                   IV. MUÏC TIEÂU ÑOÁI THOAÏI 1:24-31

                             1. Phöông dieän cuûa Chuùa : 1:24-26a

                             2. Phöông dieän daân ngoaïi: 126b

                             3. Phöông dieän tuyeån daân : 1:27

                             4. Phöông dieän keû thuø : 1:28-31

&

KHAI TRIEÅN

I. BOÁI CAÛNH ÑOÁI THOAÏI : 1:1

          1) Thôøi ñieåm: (PP Lòch söû)

          Töø OÂxia ñeán gioâ tham, Acha , Exechia, traûi qua 4 ñôøi vua cuûa nöôùc Giu ña, maø saùch IIsöû kyù 26-32 ghi cheùp roõ. Theo caùch tính nieân lòch laø töø 740 T.C ñeán 697 TC (hoaëc laø 680 TC)

          Ñaây laø thôøi kyø phuïc höng cuûa Giuña sau gaàn hai traêm naêm suy suïp, sau caùi cheát cuûa Saloâmoân. Gioáng nhö ngoïn ñeøn buøng leân trong giôø phuùt cuoái.

          2) Nhaân vaät : (PP tieåu söû)

          Nhaân vaät ñöôïc noùi ñeán laø EÂsai.

          -Teân EÂsai : coù nghóa laø Ñöùc GieâHoâVa ñaõ cöùu ñoàng nghóa vôùi Mathiô 1:21

          - Coù vôï laø nöõ tieân tri (8:3)

          - Coù hai con trai teân laø Seagiasuùp (7:3) vaø Mahasalahaùt thaùt (8:3). Teân hai con trai cuûa EÂsai ñeàu coù yù nghóa cho daân Ysôra eân.

          -Raát thaân caän vôùi vua EÂxeâchia (Coù leõ oâng la ngöôøi trong hoaøng toäc)

          -EÂsai toû ra raât am töôøng veà nhieåu xöù vaø sinh hoaït cuûa hoï. OÂng veû ra caùh hieän thöïc vaø linh ñoäng caùc sinh hoaït canh noâng cuûa ngöôøi Aicaäp, caùc giai caáp xaõ hoäi, caùc ngaønh myõ ngheä cuûa caùc xöù aáy(12), Caùc haûi caûng vaø chôï cuûa Tyrô (23), nhöõng ñaøn laïc ñaø cuûa daân du muïc AÛraäp laùnh vuøng samaïc troáng traûi ñeå troán vaøo röøng raäm (21:14)

          3. Ñòa ñieåm :

          -Nöôùc Giuña (Vöông quoác phía nam)

          -Thaønh Gieârusalem

II. TÖÔNG QUAN ÑOÁI THOAÏI:

          1. Ñöùc Chuùa Trôøi :(PPThaàn hoïc &PP Myõ töø phaùp)

          Trong ñoaïn naøy duøng nhieàu danh xöng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi:

                a) Ñöùc GieâHoâva:

          Ñaây laø moät danh xöng trong giao öôùc cuûa Ñöùc chuùa Trôøi. Ñieàu ñaùng chuù yù laø trong c2, Chuùa phaùn :” Ta ñaõ nuoâi naáng con caùi...”, baøy toû danh xöng nhö moät ngöôøi cha. Danh xöng cha ñöôïc duøng nhieàu trong Taân öôùc, ñaëc bieät chæ coù Cô Ñoác Giaùo môùi goïi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha

               b) Ñaáng Thaùnh : c4

          Ngöôøi Ysôraeân kính troïng danh thaùnh (Thi thieân111:9)

              c) Ñöùc GieâHoâva vaïn quaân : c9

          Moät danh xöng baøy toû söùc maïnh cuûa Chuùa nhö moät vò töôùng chæ huy

              d) Chuùa : c24

          Noùi leân chuû quyeàn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi

              e) Ñaáng toaøn naêng : c24

          Chuùa laø Ñaáng toaøn naêng khoâng coù gì khoù quùa cho Chuùa

          Haõy chuù yù caùch duøng danh Chuùa tröôùc moät caâu cuûa Chuùa phaùn.

          - Khi baøy toû söï thaân maät thieát tha ñaày söï tha thöù, yeâu thöông Chuùa xöng danh           Ngaøi laø Ñöùc GieâHoâVa

          - Khi baøy toû bò xuùc phaïm toät cuøng (khinh lôøn ) Chuùa xöng danh ngaøi la2 Ñaáng           Thaùnh

          - Khi baøy toû söùc maïnh ñoaùn phaït, Chuùa xöng Ngaøi laø Ñöùc GieâHoâVa vaïn quaân           coâng bình.

          - khi baøy toû quyeát ñònh, keát thuùc söï vieäc, Chuùa xöng danh ngaøi laø Chuùa, laø Ñaáng quyeàn naêng. Ñoù laø ñöùc thaønh tín cuûa Chuùa.

      2. Ysôraeân:

          a) Trong yeâu thöông trìu meán Chuùa goïi Ysôraeân laø con caùi, daân ta (1:2,3)

          b) Khi qöôû traùch thì Chuùa goïi : nöôùc maét toäi, daân mang loãi naëng neà, toâng gioáng ñoäc döõ con caùi laøm baäy baï (1:4)

          c) Ñoái vôùi thaønh Gieârusalem Chuùa goïi :

                   -Con caùi Sioân (Con gaùi Sioân) c.8

                   - Thaønh trung nghóa (c.21)

                   Nhöng khi thaønh phaïm toäi thì Chuùa goïi :

                   -Soâñoâm, goâmoârô (c.10)

          d) Ñoái vôùi quan tröôûng Chuùa goïi:

                   - Quan tröôûng Soâ ñoâm (c.10)

                   - Ñoà phaûn nghòch (c.23)

          Chuùa khoâng duøng moät töø naøo eâm nheï dòu daøng vôùi caùc quan tröôûng nhö ñaõ duøng ñoái vôùi daân söï  hay thaønh Gieârusalem . Ñieàu ñoù coù nghóa :

                   (1) Toäi caùc quan tröôûng naëng neà khoâng coøn tha thöù ñöôïc (c.23)

                   (2) Toaøn theå quan tröôûng phaïm toäi.

          Taïi ñaây chuùng ta thaáy tình thöông yeâu cuûa Chuùa quùa lôùn lao. Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng Taïo Hoùa laø Ñaáng Thaùnh baèng loøng haï  mình troø chuyeän vôùi con ngöôøi laø loaøi thoï taïo laø moät toäi nhaân. Ñaëc bieät laø vôùi gioïng ñaày thaân aùi daàu trong khi quôû  traùch.

          3. Chöùng nhaân :

          Coù hai chöùng nhaân ñaëc bieät laø Trôøi vaø Ñaát. Vì Trôøi vaø ñaát ñaõ chöùng kieán taát caû nhöõng ñieàu maø Ñöùc Chuùa trôøi ñaõ laøm cho Ysôraeân (Micheâ 6:1-2)

III. ÑEÀ TAØI ÑOÁI THOAÏI (1:3-23

      1. Ñoái vôùi daân söï : 1:3-20

          a) Than traùch : 1:3-4 (PPMyõ töø hoïc&PP Phaân tích)

             -Vì daân söï daâm loaïn nghòch cuøng Chuùa nhö moät ngöôøi con nghòch cuøng cha meï (c.4. Luca 15) neân chuùng ta nghe tieáng than traùch cuûa moät ngöôøi cha ñau khoå vì thöông con.

             -Vì daân söï chaúng hieåu bieát chaúng suy nghó. Chuùa so saùnh vaø thaáy Ysôraeân thua loaøi boø löøa, laø con vaät xem nhö ngu ñaàn nhaát. Khooâng phaûi Ysôraeân daïi khôø nhöng töø ngöõ ñöôïc duøng ôû ñaây cho bieát Ysôraeân khoâng chòu hieãu bieát khoâng chòu suy nghó.

             -Vì hoï lìa boû ÑöùcGieâHoâVa (Boäi giao öôùc trong danh Ñöùc GieâHoâVa) Hoï khinh lôøn Ñaáng Thaùnh thay vì kính sôï nhö Thi 111:9)

          b) Keâu goïi : 1:5-20 (PP phaân tích&PP boài linh)

             - Chuùa keâu goïi yù thöùc thöïc traïng 1:5-9. Thöïc traïng cuûa hoï laø moät thaân theå ñaày thöông tích töø ñaàu ñeán chaân khoâng ñöôïc baêng boù, boâi daàu (c.6)

             -Thöïc traïng cuûa hoï laø caû xöù hoang vu gaàn nhö Soâñoâm vaø Goâmoârô neáu Chuùa khoâng thöông xoùt.

      Keâu goïi deïp boû hình thöùc 1:10-15. Ñöøng daâng teá leã voâ ích (c10-13a), deïp boû nhöõng ngaøy hoäi THAÙNH song laïi hoøa hieäp vôùi toäi aùc (gian aùc laãn loän vôùi thôø phöôïng), boû nhöõng lôøi caàu nguyeän röôøm raø (c15)

          c.10, Chuùa khoâng goïi quan tröôûng cuûa Ysôraeân maø goïi laø quan tröôûng cuûa SoâÑoâm; Chuùa muoán noùi Ysôraeân laø keû ñöùng ñaàu toäi aùc.

             - Khoâng phaûi Chuùa phuû nhaän nhöõng nghi leã, hình thöùc vì chính Chuùa ñaõ chæ daïy vaø laäp nhöõng nghi leã (ngaøy traêng môùi, caàu nguyeän). Nhöng Chuùa muoán deïp boû nhöng nghi thöùc khoâng phaùt xuaát töø taám loøng. Coù taám loøng thì bieãu loä ra nhöõng nghi thöùc trang troïng. Coù nghi thöùc maø khoâng coù taám loøng thì voâ nghóa , Chuùa ra lònh DEÏP.

          -caâu:16-20

          Ñeán ñaây Chuùa keâu goïi hoaø giaûi baèng caùch ñöa ra moät giaûi phaùp vôùi hai phöông dieän :

          * Phaàn daân söï (Chuùa16-17): Traùnh vieäc aùc, ñöøng laøm döõ (tieâu cöïc), hoïc laøm laønh, tìm kieám söï coâng bình (Tích cöïc)

          * Phaàn cuûa Chuùa (c.18-20):Chuùa seõ tha thöù. Söï tha thöù naøy tuøy thuoäc vaøo haønh ñoäng cuûa daân söï.

      ** c.18 Coù nghóa : “Haõy ñeán ñeå chuùng ta keát thuùc cuoäc bieän luaän naøy

          2. Ñoái vôùi Thaønh Gieârusalem : 1:21-22

          Thaønh Gieârusalem suy thoaùi töø trung nghóa bieán ra kyõ nöõ; Töø chaùnh tröïc , coâng bình ra thaønh keû saùt nhaân; gioáng nhö baïc pha caùu caën , röôïu pha nöôùc.

          3. Ñoái vôùi quan tröôûng : 1:23

          Quan tröôûng laø ngöôøi cai trò, ñieàu khieån an ninh, traät töï. Caàm giöõ luaät phaùp phaûi coâng bình lieâm chính, nhöng ôû ñaây Chuùa toá caùo hoï :

          - Laøm baïn vôùi keû troäm.Khoâng phaûi hoï aên troäm nhöng hoï che chôû xuùi giuïc keû troäm.

          -Öa Hoái loä . Muïc ñích cuûa hoái loä bao giôø cuõng ñeå laøm traùi luaät phaùp

                   - Chæ lo taøi lôïi. ITim 6:9,10 daïy söï tham tieàn chính laø nguyeân nhaân toäi aùc cuûa quan tröôûng. Hoï ñaõ ñi ngöôïc laïi baûn taùnh cuûa Chuùa (Thi 146:3, Gia 1:27), khoâng phaûi hoï khoâng laøm vieäc, traùi laïi chuùng ta thaáy hoï raát baän roän (c4,23), nhöng muïc ñích vaø ñoái töôïng khoâng phaûi laø muïc ñích vaø ñoái töôïng maø Chuùa muoán. Ñoù laø lyù do hoï bò qöôû traùch, Chuùa goïi ñoù laø toäi

IV. MUÏC TIEÂU ÑOÁI THOAÏI : 1:24-31

      Muïc tieâu cuûa Chuùa qua nhöõng söù ñieäp cuûa saùch EÂsai ñöôïc ñöa ra 4 phöông dieän :

    1. Phöông dieän cuûa chuùa : 1:24-26a:(Chuù yù töø ngöõ “TA SEÕ” ñöôïc laëp laïi 3 laàn) Chöông trình cuûa Chuùa cuoái cuøng seõ coù ba höôùng:

          a) Ñoái vôùi keû thuø cuûa Chuùa laø Satan :

      Chuùa seõ thoûa loøng, nghóa laø Satan seõ thaát baïi, Chuùa seõ hoaøn thaùnh chöông trình cuûa ngaøi.

          b) Ñoái vôùi tuyeån daân :

      Chuùa seõ laøm saïch daân söï, moät daân tuyeån troïn veïn, moät Hoäi Thaùnh troïn veïn.

          c) Ñoái vôùi Theá giôùi:

      Chuùa seõ laäp moät vöông quoác hoøa bình vôùi caùc quan tröôûng coâng bình.

    2. Phöông dieän daân ngoaïi:1:26b( Chuù yù töø ngöõ “NGÖÔØI TA SEÕ”)

          -Daân ngoaïi seõ coâng nhaän chöông trình cuûa Chuùa daønh cho tuyeån daân (Hoäi Thaùnh)

    3. Phöông dieän tuyeån daân : 1:27(Chuù yù “SIOÂN SEÕ”)

          4. Phöông dieän keû choáng nghòch: 1:28-31

(Chuù yù “CAÙC NGÖÔI SEÕ’)

          - Caùc daân toäc thuø nghòch ñoái vôùi Ysôraeân seõ bò huûy dieät , dieät vong.

          -c29-31 Giaûi thích chöõ “Huûy dieät” khoâng phaûi tieâu huûy laøm cho maát ñi, nhöng maát söï soáng (nhö caây thoâng khoâ laù), maát nguoàn soáng (vöôøn khoâng nöôùc). Nhö baû gai : khoâng phaûi laø caây gai chæ laø xaùc cuûa caây gai, ñeå laøm moài löûa chaùy khoâng heà taét

                  

         

NGUYEÂN TAÉC GIAÛI NGHÓA & ÖÙNG DUÏNG KINH THAÙNH   

Nguyeân taéc phaân tích giaûi nghóaKinh Thaùnh:

1-KT LAØ CHAÂN LYÙ CUÛA ÑCT  luoân THÍCH ÖÙNG VÔÙI LYÙ TRÍ .

1-Khi giaûi nghóa KT phaûi luoân luoân nhôù raèng KT laø chaân lyù thieâng lieâng cuûa ÑCT vaø chaân lyù ñöôïc maëc khaûi thích öùng vôùi lyù trí con ngöôøi, thích öùng vôùi tình traïng, khaû naêng, hoaøn caûnh cuûa con ngöôøi khi nhaän maëc khaûi. Maëc khaûi cuõng döïa vaøo loái suy luaän hieåu bieát cuûa thôøi baáy giôø, ñoàng thôøi cuõng döïa vaøo nhöõng vaät duïng, hình aûnh maø con ngöôøi thôøi baáy giôø bieát. ÑCT khoâng theå maëc khaûi chính Ngaøi theo caùch cuûa Ngaøi nhöng theo phöông tieän sao cho con ngöôøi trong thôøi ñieåm ñoù bieát ñöôïc chính Ngaøi. Do ñoù, hình thöùc giaûi baøy coù tính caùch nhaân-hình haàu cho con ngöôøi thaáy ñöôïc gaàn guõi vôùi Ngaøi, khoâng xem Ngaøi nhö moät Ñaáng thieâng lieâng xa laï. Chuùng ta ñöøng chuù yù nhieàu vôùi nghóa ñen hay boùng nhöng phaûi bieát ÑCT muoán cho con ngöôøi bieát ñieàu gì.

-choáng laïi thuyeát “Baát khaû tri”. -Khaùc vôùí kinh Veä ñaø.

-khoâng vöôït quaù trí naõo con ngöôøi, bình dò, deã hieåu gaàn guõi cho moïi löùa tuoåi nhöng khoâng traàn tuïc;khoâng cao xa,khoâng huyeàn hoaëc. -Ngaøi maëc khaûi chính Ngaøi theo caùch loaøi ngöôøi coù theå hieåu ñöôïc.

-hoaøn caûnh vaø loái suy luaän cuûa con ngöôøi. ÑCT duøng phöông tieän cuûa traàn gian ñeå noùi leân chaân lyù thieâng lieâng.Thích hôïp vôùi moïi trình ñoä Thích hôïp  vôùi taâm taâm tö con ngöôøi. 

  Ví duï: Khi nhaân hình hoaù Ñöùc-Chuùa-Trôøi.  ÑCT nghe, noùi, ñi, ñöùng EÂ sai 59:1 laø caùch dieãn taû ÑCT nhö moät ngöôøi ñeå chuùng ta coù theå hieåu ñöôïc. Nguyeân taéc naøy traùch ñöôïc loái duy nghóa ñen.    

2-KT :MOÄT MAËC KHAÛI TIEÄM TIEÁN .

Giaûi nghóa vôùi yù thöùc Kinh Thaùnh laø moät söï maëc khaûi tieäm tieán caøng veà sau thì caøng roõ raøng hôn.  ÑCT ñöa con ngöôøi töø  choã hieåu bieát thaàn hoïc ñôn sô cuûa Cöïu öôùc ñeán  choã tröôûng thaønh trong Taân öôùc

  Ví duï: Giaùo lyù 3 ngoâi trong Cöïu öôùc khoâng roõ raøng thì trong Taân öôùc chaân lyù naøy roõ raøng (Cöïu: Saùng 1.-26 ).Mat 3:16-17.  Cho neân caàn tra xem Cöïu öôùc khi giaûi thích Taân öôùc hay ngöôïc laïi.

-Chieân con laøm sinh teá: Saùng 3.15 /xuaát 12. / daân soá kyù /thi 22/ Esai 53

 -Chieân con trong Cöïu öôùc ñöôïc baøy toû roõ raøng trong Taân öôùc laø hình aûnh cuûa Chuùa Gieâ xu; Cöïu Öôùc : Saùng 4:4. Taân öôùc: Giaêng 1:29-36.

  -Ñöùc Thaùnh Linh: Joâeâl 2.28- 30 > Giaêng 1.33>7.37>14.15- 26>16.12- 15>20.22> CV 1..5- 8> 2.1- 4.

Ñaáng Christ:Giaêng 14.6- 8/Col 1.15/  Heb. -Daniel > Khaûi .

“-Taân Öôùc ñöôïc Cöïu Öôùc goùi kín laïi-Cöïu Öôùc ñöôïc Taán Öôùc môû ra. “

3-HIEÅU THEO NGHÓA ÑEN

-Caên cöù treân TÖÏ NGHÓA- nghóa ñen cuûa caâu Kinh Thaùnh theo nguyeân taéc giaûi kinh ñaõ ñöôïc ñöa ra.

-töùc laø nghóa thoâng thöôøng cuaû noù-khoâng phaûi hieåu theo nghóa moät caùch heïp hoøi maø khoâng coù söï suy nghó, töôûng töôïng cuûa trí oùc. 

-Giaûi nghóa theo nghóa ñen khoâng coù nghóa laø loaïiboû caùch muø quaùng nhöõng bieåu töôïng, nhöõng hình thöùc töôïng tröng. 

-Neáu choã naøo trong Kinh Thaùnh caàn hieåu theo nghóa bieåu töôïng thì cuõng phaûi tìm hieåu nghóa ñen tröôùc roài môùi hieåu nghóa bieåu töôïng; vaø neáu caàn, saún saøng hieåu nghóa bieåu töôïng laø chính yeáu.  Ví duï:”Ta laø caùi cöûa, ta laø caây nho.  Naøy laø huyeát ta, naøy laø thòt ta...” “Baø Loùt bieán thaønh töôïng muoái”

4-PHAÛI HIEÅU ROÕ BOÁI CAÛNH VAÊN HOÙA TAÄP TUÏC ,LÒCH SÖÛ,CAÙCH DUÏNG NGÖÕ ÑÖÔNG  THÔØI  .

 Phaûi döïa treân caên baûn lòch söû:  Nghóa laø phaûi suy xeùt theo boùi caûnh lòch söû, vaên hoùa vaø söï hieåu bieát cuûa con ngöôøi thôøi baáy giôø (lòch söû, phong tuïc, loái vieát xöa, ngoân ngöõ ñuùng thôøi)

Ví duï: “Ngöôøi ñaøn baø truøm ñaàu” (I Coâr 11:5-6).  “Maët trôøi laën, moïc trong thôøi Gioâ sueâ "( Gioâ 10:12-13)

Nhaø hoäi/Thaày thoâng giaùo/

-Caùc vaät  taøu Noâeâ töøng caëp ( 6.19,20; 7.2,3,8,9)

-Phuï nöõ truøm ñaàu  thôøi Phaoloâ Icor.

-Thôø chuùa khoâng bieát CV 17.16-22. Epicure ? Ba by loân

-Leã leàu taïm: Giaêng 7.37 so saùnh xuaát  23.16,Leâvi 23.34, 39- 43, daân 29.12, phuïc 16.13.

-Maùi  nhaø nôi Phieô caàu nguyeän ( CV 8. ).

5. ÑEÁN VÔÙI KINH THAÙNH CAÙCH TÖÏ DO KHOÂNG THAØNH KIEÁN:

-haõy ñeå ñoaïn kinh -thaùnh  töï noùi leân söï thaät cuûa chính noù nguôøi giaûi kinh phaûi khaùch quan-khoâng ñònh kieán :

-tìm bieát yù nghóa cuûa phaàn Kinh Thaùnh caùch khaùch quan; chôù khoâng duøng Kinh Thaùnh ñeå chöùng minh cho yù mình.  -Khoâng gaùn cho Kinh Thaùnh yù mình muoán hay nhöõng truyeàn thoáng coù tröôùc I Teâ 5:1-3—

6-PHAÛI ÖU TIEÂN CHO NHÖÕNG CAÂU COÙ YÙ NGHÓA ROÕ RAØNG . -nghóa maäp môø nhöôøng cho yù nghóa roõ  .

Khi khoâng theå döïa treân vaên phaïm ñeå hieåu caùch naøy hay caùch kia nhö moät caâu coù theå hieåu 2 nghóa thì chuùng ta phaûi choïn nghóa roõ raøng nhaát, ít gaây thaéc maéc nhaát.

-Phaûi daønh öu tieân cho nhöõng caâu coù yù nghóa roõ raøng: Nguyeân taéc naøy giuùp ta traùnh ñöôïc söï nhaán maïnh caùi khoâng roõ raøng ñöa ñeán choã leäch laïc söï hieåu bieát veà KT cuûa chuùng ta (TD: Söï soáng laïi cuûa keû cheát. Nhöõng choã khaùc trong KT coù ñeà caäp nhöng  trong ICoârinhtoâ 15 thì roõ raøng nhaát. Nhö theá, ta phaûi duøng ICoârinhtoâ 15 thay vì duøng nhöõng choã khaùc).

-Caùc caâu chuyeän trong saùch caùc Vua vaø Söû kyù hoaëc 4 saùch Phuùc AÂm hoaëc tieåu söï moät ai-Haõy tìm moät chuyeän roõ raøng nhaát.

-Mathiô 16.19 > 18.18 thì caâu 18.18 roõ raøng hôn.--Khoâng uoáng röôïu: Chaâm roõ hôn..-Caám aên huyeát:   Saùch Leâvi roõ hôn.

7-KHOÂNG THEÅ COÙ 2,3 NGHÓA TRONG CUØNG MOÄT CAÂU TRÖØ PHI ÑÖÔÏC  CAÛ KT. HAÄU THUAÅN :

-Neân giaûi moãi caâu moät nghóa, tröø tröôøng hôïp coù ñuû lyù côù  chaéc chaén cho thaáy coù theâm nghóa khaùc.  Nguyeân taéc naøy giuùp chuùng ta traùnh vaáp phaûi loái thieâng lieâng hoaù hay aån duï hoaù caùch quaù ñaùng trôû neân mô hoà (Xuaát 17:8-16,  I Sam 15:1-35).

-Jesus cheát?baát tænh.hoân meâ.?-Ba Ngoâi: Cha-Con-Thaùnh linh (Giang 3) khoâng theå ñoùng kòch.

-Hoaëc coù ñôøi sau  hoaëc khoâng?-Mathiô 5.20  “Chaéc chaén”  chöù “ khoâng coù leõ”.

-Kinh Thaùnh khoâng bao giôø tìm chöû : “coù theå”

8-MOÄT YÙ NGHÓA NHÖNG COÙ  THEÅ COÙ NHIEÀU ÖÙNG DUÏNG  .

-Giaûi thích yù nghóa thì coù moät nhöng öùng duïng thì coù nhieàu. 

-Giaûi thích khaùc vôùi öùng duïng. Ví duï: Giaêng 5: Chuaù chöõa bònh baïi (baïi taâm linh; caàu nguyeän; laøm chöùng).

-Haõy baùn heát cuûa mình coù roài haõy ñeán maø theo ta”.-‘Ai xin thì cho, ai möôïn thì ñöøng trôù.”

-‘haõy thöùc canh vaø caàu nguyeän.”-Lieân hieäp vôùi Ñaáng Christ trong söï cheát ( Roâm 6).Toâi ñoùng ñinh vaøo söï cheát vôùi Ñaáng Christ maø toâi soáng nhöng khoâng phaûi laø toâi soáng nöõa nhöng Ñaáng Christ soáng trong toâi..” Galati 2.20

-Haõy röõa chôn laãn cho nhau. ( Giaêng 13: )

-CVSD 1.8 /  -Mathiô 28.18- 20-     -Roâm 12.1 - 2

9-PHAÛI QUAÂN BÌNH TRONG HEÄ THOÁNG GIAÙO LYÙ . -Truyeàn Ñaïo 7.15- 18.

-Phaûi giaûi nghóa caùch hôïp lyù. Coù lyù do hôïp lyù, khoâng taïo maâu thuaãn. Trong Kinh Thaùnh chæ coù moät heä thoáng ñöùc tin, caùc yeáu toá boå sung cho nhau laøm saùng toû heä thoáng ñöùc tin ñoù.

-Ví duï: Roâma 5: Xöng coâng bình bôûi ñöùc tin; & Gia 2:23-24 ñöùc tin phaûi coù haønh ñoäng.

-khoâng nhaán maïnh baèng caùch cöông leân moät Leõ Thaät coá laøm lu môø Leõ Thaät khaùc:Tin Laønh thònh vöôïng, hoaëc truyeàn giaùo, coâng taùc xaõ hoäi, Taùi laâm, chôø Phuïc höng.

-Khaùc vôùi tính “ba phaûi”.

-Hoaëc toân suøng moät tröôøng phaùi giaûi kinh,moät laäp tröôøng tín lyù naøo ñoù.

-Ñôøi ngöôøi laø hö khoâng neân …toâi cöù soáng yeám theá.

10-KT: TÍNH NHAÁT TRÍ TOAØN THEÅ - KHOÂNG MAÂU THUAÃN .

-nguyeân taéc ñoàng nhaát cuûa ñöùc tin xaùc nhaän raèng toaøn boä kinh -thaùnh  ñeàu ñoàng nhaát& hoøa hôïp töø ñaàu ñeán cuoái:

Giaûi nghóa KT trong söï phuø hôïp vôùi toaøn theå:

-Phaûi giaûi nghóa KT caùch nhaát trí, hoøa hôïp .-taát caû nhöõng gì ñöôïc giaûi nghóa phaûi phuø hôïp vôùi chaân lyù.

-KT khoâng theå giaûi nghóa khuùc naøy choáng ñoái khuùc khaùc.

-Ta chæ coù theå giaûi thích trong töông quan boå tuùc maø thoâi, phaûi luoân luoân nhôù raèng KT coù söï hieäp nhaát.

-Khoâng giaûi nghóa maâu thuaãn vôùi nhöõng ñoaïn Kinh Thaùnh khaùc ñaõ ñeà caäp vaán ñeà ñoù caùch roõ raøng hôn. Ví duï: Giaêng 14:28b, Giaêng 1:1-3.     

11-NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CAÀN THIEÁT  ÑAÕ ÑÖÔÏC  K.T . KHAÛI THÒ RAÁT ROÕ .

-Giaêng 21.15 / -taùi laâm.

Kinh Thaùnh maëc khaûi roû raøng nhöõng vieäc thieát yeáu cho ñöùc tin, neáu chaân lyù naøo caàn thieát thì khoâng phaûi tìm toøi, ñaøo bôùi môùi tìm thaáy.  Traùnh tìm moät ñieåm ñaëc bieät taïo thaønh moät giaùo lyù rieâng.  Ví duï:  Ngöôøi cô ñoác phucï laâm: chæ giöõ  ñieàu raên thöù  tö  laø giöõ ngaøy Sabaùt.

  -Phaûi bieát nhöõng vaán ñeà naøo caàn thieát thì ñaõ ñöôïc khaûi thò caùch roõ raøng: coù nghóa laø nhöõng chaân lyù naøo caàn yeáu ñeàu ñaõ ñöôïc noùi roõ raøng, nhieàu laàn nhö theå cho ta traùnh rôi vaøo moät soá leäch laïc. Nguyeân taéc naøy giuùp cho ta traùnh ñöôïc caùch döïa vaøo moät hai caâu KT roài ñöa ra moät giaùo lyù quan troïng (TD: Chæ döïa vaøo moät hai caâu trong saùch Maccabeâ maø ñöa ra giaùo lyù veà loø luyeän toäi.

--Cöùu roãi,hình phaït ,aên naên,Jesus Christ,Ñöùc-Chuùa-Trôøi Ba Ngoâi.

-nhöõng vaán ñeà khoâng caàn thieát cho söï cöùu roãi nhö: saùng taïo,khoa hoïc,thieân ñaøng,thuoác men.

-Saùng taïo: Saùng Theá Kyù

12-PHAÛI DÖÏA VAØO NGOÂN NGÖÕ GOÁC  -NGUYEÂN VAÊN - ÑEÅ GIAÛI THÍCH .

 Neân tìm hieåu ngöõ goác, nguyeân vaên Hy baù lai hay Hy laïp (neáu coù theå).

  -Giaûi thích veà vaên phaïm tröôùc khi thaønh laäp heä thoáng thaàn hoïc.

  -Nghóa laø muoán tìm nhöõng leõ ñaïo chaân chính, ta phaûi nghieân cöùu Kinh Thaùnh kyõ löôõng,tìm toøi trong Kinh Thaùnh chöù kh phaûi caùc saùch thaàn hoïc.

  -Moïi söï giaûi thích cuûa ta phaûi döïa vaøo ngoân ngöõ goác .

  -Döïa vaøo nguyeân baûn giuùp ta traùnh ñöôïc söï sai laàm cuûa vieäc dòch.

-CV 9.7& 22.9 “ nghe nhöng khoâng thaáy” Chöû “nghe”  coù nghóa gì.

-Esai 42.5 & saùng 1.6- 8  “Traûi ñaát ra” : RAPA : caêng caùc töøng trôøi”

-Caùc linh trong vuõ truï (GAl 4.3).

-Mathiô 23:8  “Ñöøng goïi ai baèng Thaày” –Ra bi- Giaêng 20.16  

-Apgapeù

-Phierô.

13-PHAÛI THÖØA NHAÄN COÙ NHIEÀU VAÁN NAÏN TRONG  KINH  THAÙNH  TA KHOÂNG THEÅ GIAÛI THÍCH ÑÖÔÏC. ( II Phierô 3.16)

Coù nhöõng khuùc Kinh Thaùnh khoù hieåu vì:

a/ Maëc khaûi khoâng roõ raøng  ( Luca 24. 31, 24.45 )  . Caàn söï maëc khaûi theâm ( Giaêng 14.21).

b/ bò giôùi haïn veà ngoân ngöõ , vaên hoùa.  (Giaêng 16. 12,13 ).  Hoaïn quan Ethioâpi ( CV 8.26- 40 )  

c/ khaû naêng ngöôøi ñoïc.

Phaûi nhaän raèng coù nhieàu khuùc saùch chuùng ta chöa (hay khoâng) theå giaûi thích nghóa ñöôïc.

Coù moät soá khuùc Kinh Thaùnh khoù hieåu vì coù nhöõng caâu vaên töø ngöõ ñöôïc duøng trong boái caûnh xaõ hoäi baáy giôø maø ngaøy nay chuùng ta khoâng roõ caùch xaùc thöïc- khoâng coù nghóa laø ñieàu ñoù khoâng ñuùng, khoâng ñöôïc linh caûm maø laø chuùng ta chöa coù baèng chöùng roõ ñeå hieåu.  Ví duï: II Phi 3:16.

-Saùng 6.4: con trai Ñöùc-Chuùa-Trôøi laø ai

-Nöôùc luït toaøn traùi hay chi moät phaàn?

-Ngaøi cuùi ñaát vieát caùi gì?

-taïi sao Ngaøi khoâng nhoát Satan laïi?

-Treû con ,nhöõng ngöôøi chöa nghe bieát ñaïo Tin Laønh-Chuùa xöû caùch sao?

-Saùch CVSD khoâng ghi ra chi tieát veà caùch vaän duïng aân töù Thaùnh linh.

-Ngaøi sai ra thaàn noùi doái: I Vua 22.19- 22.

-Meân chi xeâ dec? ( saùng 14.18- 20).

-Axareân-Leâvi 16.8 / Leâviathan ( Gioùp).

-xuaát 4.24 Ñöùc-Chuùa-Trôøi gieát Moâise.

-Thôøi Noâeâ –con khuûng long ôû ñaâu?

-Ngaøy taùi laâm.

-Adam Eva coù ñöôïc cöùu ? Con trai Adam laáy ai laøm vôï?

-Con treû coù ñöôïc cöùu khoâng?

-Cöùu Chuùa laáy xöông söôøn.Maáy caùi , beân phaûi hay traùi?.

14-PHAÛI ÑOÁI CHIEÁU NHÖÕNG ÑIEÀU TA HOÏC ÑÖÔÏC VÔÙI NHÖÕNG ÑIEÀU NGÖÔØI KHAÙC HOÏC ÑÖÔÏC .

-Qua saùch giaûi nghóa, hoaëc qua vieäc nghe nhöõng dieãn giaû khaùc hoaëc saùch boài linh hay qua söï hoïc chung Kinh Thaùnh vôùi nhöõng ngöôøi khaùc

Caàn kieåm soaùt phaàn giaûi thích cuûa mình vôùi heä thoáng giaùo ly ùñaõ phaùt trieån laâu ñôøi coù uy tín, giaù trò vì chuùng ta coùtheå sai soaùt neân caàn phaûi tham khaûo theâm coâng trình giaûi kinh cuûa ngöôøi khaùc, vì söï hieåu  bieát cuûa chuùng ta khoâng hoaøn toaøn.

-Kieåm soaùt laïi söï giaûi nghóa baèng caùch tham khaûo caùc ngaønh hoïc khaùc nhö thaàn hoïc, khaûo coå, ñòa chaát, söû, khoa hoïc...Cuõng xem nhöõng saùch giaûi nghóa khaùc ñeå bieát söï suy nghó cuûa mình vaø cuûa ngöôøi khaùc gioáng hay khaùc nhau nhöõng ñieåm naøo.

-Phaûi thöôøng xuyeân so saùnh giöõa Taân Öôùc vaø Cöïu Öôùc tìm xem chuùng coù nhöõng töông quan nhö theá naøo, Phaûi hieåu Taân Öôùc döôùi aùnh saùng cuûa Cöïu Öôùc vaø ngöôïc laïi.

15-KHOÂNG THEÅ DÖÏA VAØO MOÄT VAØI CAÂU HAY MOÄT ÑOÂI  SÖÏ KIEÄN ÑEÅ  LAÄP GIAÙO LYÙ .

-Nguïc luyeän toäi/  Luca 16.19- 31.

-Baùp Tem  chæ : Nhôn Danh Jesus maø thoâi .- Vì  saùch CV  laäp laïi 5 laàn noùi  nhö vaäy? I Cor 8. 16

-Mathiô 16.19 &  18.18 moät toäi nhaân nhö ta  coù quyeàn coâng boá söï tha toäi.

-Saùng 1.26 ta laø moät Thöôïng Ñeá nhoû.

-Trôøi ñaát coøn ñôøi ñôøi T.Ñaïo 1.4

-laøm leã tieäc thaùnh ñeå chuoäc söï ruûa  saû cuûa ñaát.

-I giaêng 2.27: “khoâng caàn ai daïy cho heát”.

-Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu thöông neân Ngaøi cuõng cöùu luoân caû Satan vaø moïi toäi nhaân choáng ñoái Ngaøi.

-“ñöôïc cöùu döôøng nhö qua löûa” neân toâi cöù soáng buoâng troâi” I Coâr 3.15.

-Ñöøng goïi ai baèng thaày Mathiô 23. 2

-Laøm Baphaân tíchem cho ngöôøi cheát ( I Cor 15. )

16-KHOÂNG THEÅ DÖÏA VAØO KINH NGHIEÄM TRUYEÀN THOÁNG SAÙCH BOÀI LINH ÑEÅ LAØM NEÂN GIAÙO LYÙ.

-Thònh vöôïng , Baùp teâm trong Thaùnh Linh tröôùc khi ñöôïc baùp tem baèng nöôùc.Chöûa bònh baèng pheùp laï hoaëc khoâng.

-Coù voã tay khi haùt hay khoâng?

-caàu nguyeän coù lôùn tieáng khoâng?

-Ñaøo gieáng 2m,

-Baùp tem Ñöùc Thaùnh Linh vaø Baùp tem baèng nöôùc –ñieàu gì ñi tröôùc?

-Giaøu coù thònh vöôïng?  II Cor 8.9.

-

17-KHOÂNG THEÅ DÖÏA VAØO KHOÂN NGOAN,SAÙCH VÔÛ  TRIEÁT LYÙ LOAØI NGÖÔØI ÑEÅ GIAÛI THÍCH  KT.

-Tính ngaøy Chuùa taùi laâm.

-phong traøo duy lyù haï thaáp giaù trò , thaåm quyeàn tuyeät ñoái cuûa Kinh Thaùnh vaø nhöõng pheùp laï cuûa Ñöùc-Chuùa-Trôøi.

-Vôùi nhöõng khaùm phaù khoa hoïc,ngöôøi ta ñaõ phuû nhaän quyeàn naêng Chuùa.

-Töø ñoù hoï xeùt laïi Kinh Thaùnh vaø choáng baùng Chuùa.

-Xaùc ñònh moät leõ Ñaïo naøo ñoù khoâng ñöôïc ñem nhöõng chöùng minh ngoaøi Kinh Thaùnh. (Chæ laø daãn chöùng chöù khoâng theå chöùng minh).

         

18-KHOÂNG MOÄT AI LAØ NGÖÔØI NAÉM ÑÖÔÏC TOAØN BOÄ CHAÂN LYÙ .

-Luca 9.45; 24.31,45;Maùc 9.32/ Esai 42.16- 20/  II Cor 3.14, 4.4, EÂpheâ soâ 4.18, ÍGiaêng 2.11

19-MUÏC ÑÍCH GIAÛI KINH : -KHOÂNG GIAÛI KINH ÑEÅ CUÛNG COÁ QUAN ÑIEÅM RIEÂNG NHÖNG.

ÑEÅ ÑOÅI MÔÙI  TAÁM LOØNG THEO LÔØI CHUÙA

-Moïi quan dieåm con ngöôøi phaûi xeáp laïi.

-bieát Chuùa caøng hôn”lôùn leân trong aân ñieån vaø trong söï thoâng bieát Chuùa”.

-Gioáng Chuùa caøng hôn laø troïng taâm trong vieäc hoïc Kinh Thaùnh.

-Moïi trích daãn veà caùc quan ñieåm thaàn hoïc ñeàu phaûi ñaët xuoáng thöù haïng sau uy quyeàn Lôøi Chuùa.

-“Nôinaøo toäi loãi gia taêng thì aân ñieån dö daät” - neân toâi tieáp tuïc phaïm toäi?!

-khoâng neân giaûi kinh ñeå phoâ tröông taøi naêng,kieán thöùc hoaëc

-giaûi kinh ñeå coá ñaït ñeán moät ñieåu thyeâng lieâng naøo ñoù maø baûn vaên khoâng coù hoaëc Kinh Thaùnh khoâng chuû tröông–seõ bò Maquûy löøa gaït.

-Maùc 7.21- 23

20 -GIAÙO LYÙ KHOÂNG LAØM NEÀN TAÛNG CHO KT. NHÖNG KT. LAØM NEÀN TAÛNG CHO GIAÙO LYÙ.

-Luther: bieán theå thuyeát.

-Calvin: tieàn ñònh tuyeät ñoái.

-J. Wesley: yù chí con ngöôøi tham döï vaøo söï cöùu roãi.

-Giaùo lyù laø söï goùp nhaët,toång hôïp nieàm tin cuûa moät nhoùm ngöôøi vaøo moät ñieàu gì ñoù.

-Giaùo lyù Cô Ñoác khoâng phaûi laø Lôøi Ñöùc-Chuùa-Trôøi.

-Giaùo lyù khoâng theå coù giaù trò ngang baèng vôùi Kinh Thaùnh.

-Giaùo lyù Cô Ñoác khoâng theå laøm neàn cho vieäc giaûi nghóa Kinh Thaùnh.

21-PHAÛI BIEÁT KT KHOÂNG PHAÛI LAØ SAÙCH KHOA HOÏC ,TRIEÁT HOÏC ,ÑAÏO ÑÖÙC HOÏC MAØ LAØ LÔØI MAËC KHAÛI VEÀ SÖÏ CÖÙU ROÃI QUA THAÂN VÒ JESUS CHRIST .

-Kinh Thaùnh khoâng phaûi laø saùch khoa hoïc.

-Khoa hoïc khoâng phaûi laø Kinh Thaùnh.

-Hai laõnh vöïc khaùc nhau.

-Kinh Thaùnh laø söï maëc khaûi cuûa Ñöùc-Chuùa-Trôøi veà söï cöùu roãi.

-Khoa hoïc laø söï khaùm phaù veà vaät chaát vaø phaùt minh phöông tieän phuïc vuï con ngöôøi.

22-PHAÛI THUÏ ÑAÉC  NEÀN THAÀN HOÏC CAÊN BAÛN .

-Thieáu neàn taûng thaàn hoïc Kinh Thaùnh seõ khoâng theå coù khaû naêng trong vieäc giaûi kinh ñuùng.

-Coù phaûi coù hai Ñöùc-Chuùa-Trôøi :C.ÖÙ. &T.ÖÙ?

-Laäp neân Thaàn hoïc tröôùc khi giaûi kinh.

-giaûi kinh ñeå xaùc ñònh,thieát laäp heä thoáng Thaàn hoïc.

23-PHAÛI TIN RAÈNG KT ÑAÕ ÑÖÔÏC HAØ HÔI -CON NGÖÔØI KHOÂNG ÑÖÔÏC THAÅM ÑÒNH LAÏI KT .

-Haõy xaùc ñònh thaåm quyeàn Kinh Thaùnh.

-moät ñònh kieán ,nghi ngôø veà thaåm quyeàn Kinh Thaùnh seõ daãn söï giaûi kinh ñi leäch.

-Thaàn hoïc veà söï “Haø hôi” laø khôûi ñieåm ñeå tieán ñeán vieäc giaûi kinh hôïp lyù.

-Chuùng ta khoâng chaáp nhaän söï giaûi kinh cuûa nhöõng  Taân phaùi vaø Taân chính thoáng.. 

-II tæm.16

24-NGÖÔØI  GIAÛI KINH PHAÛI ÑAÕ ÑÖÔÏC TAÙI SANH VAØ ÑANG BÖÔN THEO ÑÖÔØNG NEÂN THAÙNH.

-Chuùng ta phaûi ñöùng treân tö theá laø ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu ñeán vôùi Kinh Thaùnh vaø tìm caùch laøm cho nhöõng leû Ñaïo  troïng yeáu ñöôïc roõ raøng.

-Khoâng moät ai giaûi kinh ñuùng neáu tröôùc nhaát chöa tieáp nhaän Chuùa Jesus laøm Cöùu Chuùa cho mình..

-moät taám loøng nhaän bieát Chuùa,ñöôïc ñoåi môùi thì môùi ñöôïc söï soi daãn cuûa Ñöùc Thaùnh Linhtrong vieäc hoïc Kinh Thaùnh.

-I Cor 2.10- 11& Roâm 8.1- 27; Giaêng 14:   /16:

-Khoâng neân nghe, khoâng neân cho nhöõng ngöôøi chöa ñöôïc taùi sanh, khoâng böôn döôøng neân thaùnh giaûi kinh.

-Thaùnh Linh  laø taùc giaû Kinh Thaùnh –Haõy ñeå cho duy nhaát Ngaøi giaûi kinh cho chuùng ta maø thoâi.

-Moïi söï giaûi kinh cuûa caùc trieát gia,chính trò gia,nhaø xaõ hoäi,caùc nhaø bònh luaän vaên hoïc…ñeàu voâ nghóa…

-Tít 3.10- 11& II Tim 3. 1- 6 . Phaûi laùnh xa hoï.

25-SÖÏ HIEÅU BIEÁT CON NGÖÔØI GIÔÙI HAÏN ÑÖØNG COÁ ÑAØO SAÂU HÔN PHAÏM VI KT CHO PHEÙP .

-khoâng moät ai laø ngöôøi toaøn tri.

-laø ngöôøi giôùi haïn thöôøng giôùi haïn laïi ñieàu voâ haïn.

-Thí duï: Cöùu Chuùa vieát gì treân ñaát? ngaøy taùi laâm.

26-KINH THAÙNH GIAÛI NGHÓA KINH THAÙNH.

-Ñoaïn toái nghóa nhôø nhöõng ñoaïn roõ nghóa giaûi thích :

-I Co 5.7b , I Cor 10. Esai 9.5- 6 .

-“Keû cheát choân keû cheát” ( Mat 8.22/Luca 9.16/ so saùnh Ephesoâ 2.1, 3.36,  Igiang  5.12. Keû nguõ & keû cheát.

-chöùc vuï phuï nöõ: I Tim 2.12, Epheâ 2.8- 9, CV 18.26 , Icor 11.56,  14.3,  CV 16. 14, 40,  21.9, Roâm 16. 1- 2, Philip 4. 2- 3 Epheâ 5.22- 24

27-CAÙCH GIAÛI NGHÓA ÑÔN SÔ & THOÂNG THÖÔØNG DEÃ ÑUÙNG HÔN LAØ CAÙCH GIAÛI NGHÓA RÔØM RAØ RAÉC ROÁI :

-Nöôùc luït thôøi Noâeâ

-Saùng taïo: ngaøy coù 24 tieáng, saùu ngaøy saùng taïo.

-daân Israen ñi boä treân maët bieån.

-Nicoâla:

28-ÖU TIEÂN CHO YÙ NGHÓA CUÛA NGÖÔØI ÑOÀNG THÔØI TRÖÔÙC GIAÛ :

-Truøm ñaàu( Icor)

-Haõy tìm hieåu phong tuïc taäp quaùn Kinh Thaùnh.

-Phaûi tìm xem ngöôøi thaønh Coârinh 6toâ hieåu theá naøo veà laù thö Coârinh. Saùch Roâma, vaán ñeà Luaä phaùp.

-Mathiô 23:

-ngöôøi nöõ ñoàng trinh? ñaùm cöôùi.

-caùc ñeá quoác Asyri.

29-YÙ CHÍNH CUÛA ÑOAÏN TUØY THUOÄC VAØO CAÙCH GIAÛI NGHÓA CUÛA TRÖÔÙC GIAÛ ÑOAÏN  ÑOÙ :

-Roâm 3:9- 20

-Gal 4. 21- 31.

-Coû luøng –luùa mì: Mathiô 13: Chuùa Jesus giaûi thích

-Toaøn saùch Heâbôrô.

30-GHEÙP CAÙC DÖÕ KIEÄN CAÙCH KHÍT KHAO GOÏN GAØNG TRONG ÑOAÏN SEÕ LAÄP NEÂN YÙ NGHÓA CHÍNH XAÙC:

-Toøan saùch Roâma

-Toaøn saùch Hebôrô.

31-NEÂN GIAÛI THÍCH THEO MAÏCH VAÊN GAÀN CUÛA ÑOAÏN VAÊN :

-“Ra khoûi Babyloân” K Thò 18.4- 5 mch vaên gaàn: K Thò 17:

-“ keû naøo thaéng” K. Thi 2: - 3:  Caên cöù söù ñieäp töøng Hoäi Thaùnh maø giaûi thích yù moãi lôøi keâu goïi .

32-ÑÖØNG GAÙN THEÂM CAÙC TÍN LYÙ THAÀN HOÏC VAØO BAÁT CÖÙ ÑOÏAN NAØO NEÁU NOÙ KHOÂNG THAÄT SÖÏ NAÈM TRONG ÑOAÏN ÑOÙ :

-I Cor 3.15. khoâng coù tín lyù naày.

-Giaêng 3.16 Thöôïng ñeá yeâu thöông neân coù theå cöùu taát caû toäi nhaân vaø caû Satan

-khoâng neân duøng phöông phaùp suy luaän ñeå laäp neân giaùo lyù.

-Roâm 8.29 chuùng ta gioáng nhö Jesus . chuùng ta laø Jesus nhoû.

33-KHOÂNG NEÂN ÑI QUAÙ XA HAY NGAÉT BÔÙT NHÖÕNG GÌ ÑOAÏN KINH -THAÙNH  ÑOÙ CHÖÙA ÑÖÏNG :

-Giaêng 20.17:  raát toáøi nghóa.

-CVSD 2.44- 46 Hoäi Thaùnh laø chuû nghóa coâng saûn. khoâng phaûi nhö vaäy.

-Töôïng Daniel xem thaáy: ñoù laø tö baûn chuû nghóa.Taûng ñaù laø Cnxhoäi.

-nhöõng ngöôøi coù tö töôûng aùc ñoäc,muïc ñích toái taêm,vì ñaêt quyeàn,ñaët lôïi seõ beû cong Kinh Thaùnh ñeå ñaït muïc ñích.

-Heb 10. 26- 29. Ngaét boû caâu 26 ñeå giaûi thích phaàn sau haàu gæam nheï.

34-NHAÄN ÑÒNH CAÙC YÙ CHÍNH LAÄP THAØNH CHUÛ ÑEÀ CUÛA ÑOAÏN KINH -THAÙNH  ÑOÙ :

-Saùch Heâb : Cöùu Chuùa Jesus laø coäi reã thaønh toaøn ñöùc tin chöù khoâng phaûi laø Moâise,Aroân,hay caû caùc thaùnh toå ñöùc tin.  Heb 12. 1- 4 laø cao ñieåm,chuû ñeà, muïc ñích ñích taùc giaûi.

-Saùch Roâm 12. 1- 2

-Chuû ñeà chính cuûa caû saùch laäp neàn cho caû ñoaïn.

-Chuû ñeà chính cuûa caû ñoaïn laäp neàn cho moät caâu.

35-PHAÂN BIEÄT NHÖÕNG CAÂU KINH -THAÙNH MOÂ TAÛ VÔÙI NHÖÕNG CAÂU NOÙI LEÂN MEÄNH  LEÄNH :

-Saloâmoân laáy nhieàu cung phi

-Samsoân laáy naøng Dalila.

-Phierô laáy göôm cheùm ñöùt tai ñaây tôù.-

36-PHAÂN BIEÄT NHÖÕNG NGUYEÂN TAÉC PHOÅ THOÂNG LUOÂN LUOÂN ÑUÙNG VAØ NHÖÕNG NGUYEÂN TAÉC CAÙ BIEÄT :

-Mathiô 10:

-ngöôøi ñaøn baø Samari di laøm chöùng. Giaêng 4:

-Haõy theo ta.

-  nguyeân taéc caù bieät.: “laáy moïi vaät laøm cuûa chung/” CV 2. 43/

-ngöôøi quan trai treû: laøm sao ñeå toâi coù söï soáng ñôøi ñôøi?

-Haõy veà baùn heát gia taøi—haõy theo ta…..

37- YÙ MOÄT ÑOAÏN KINH -THAÙNH  ROÕ NHÔØ CAÙC BAÛN DÒCH CHÍNH THOÁNG KHAÙC NHAU :

-

38-NHÖÕNG ÑOAÏN KHOÙ HIEÅU PHAÛI ÑÖÔÏC CAÊN CÖÙ TREÂN NHÖÕNG BAÈNG CHÖÙNG : TÖØ VÖÏNG ,VAÊN PHAÏM ,LÒCH SÖÛ ,VAÊN HOÙA :

39-TAÂN ÖÔÙC COÙ THAÅM QUYEÀN HÔN CÖÏU ÖÔÙC TREÂN PHÖÔNG DIEÄN TÍN LYÙ :

-Saùch Hebôrô.

-Roâma :

-C.ÖÙ laø phaàn maëc khaûi- T ÖÙ laø öùng nghieäm.

-C.ÖÙ laø maëc khaûi thaønh vaên. T.ÖÙ laø maëc khaûi thaønh Nhaân.

-muoán hieåu C.Ö thì phaûi nhôø T.ÖÙ : Philip giaûi thích cho hoaïn quan EÂthioâpi veà Esai 53:

40-SUY LUAÄN HÔÏP LYÙ + KINH NGHIEÄM SOÁNG GIUÙP NHIEÀU TRONG VIEÄC TÌM HIEÅU YÙ TRÖÔÙC  GIAÛ :

-

41-YEÁU TOÁ QUAN TROÏNG  : KHIEÂM NHÖÔØNG & CAÀU NGUYEÄN .KHIEÂM NHÖÔØNG VÔÙI CHUÙA VAØ COÄNG ÑOÀNG CÔ ÑOÁC :

          
CHÖÔNG BA :NHÖÕNG QUY LUAÄT ÖÙNG DUÏNG KINH THAÙNH

“Haõy caån thaän veà ñieàu caùc ngöôi nghe!” Maùc 4.24

Haõy coi chöøng veà caùch caùc ngöôi nghe” Luca 8.18

Jacô 1.22,23,25

Heb 5.11

Mac 3.24,35

I Cor 10.12

1-GIAÛI KINH ÑEÅ THAY ÑOÅI  LOØNG MÌNH TRÖÔÙC NHAÁT. (OÂÙseâ 14.9)

-Ñaõ coù moät soá ngöôøi giaûi kinh ñeå baøy toû söï khoân ngoan xaùc thòt,tri thöùc ñôøi,cuûng coá chöùc vò,tìm tö lôïi,phoå bieán giaoù phaùi.

-coù loaïi giaûi kinh theo muïc ñích gioáng nhö thaày thoâng giaùo & ngöôøi Pharisi

-Thaùi ñoä ñuùng: nhaän laáy Lôøi: Jacô 1.21/ Epheâsoâ 1.17

-Vì ñaây laø Lôøi maëc khaûi neân caàn söï maëc khaûi cuûa taùc giaû laø Ñöùc Thaùnh Linh.

-Mathiô 7.24- 27/ 11.25- 28 Jacô 3.1

Nhö moät ngöôøi kia soi maët mình trong göông roài ñi!

EÂxeâchieân 18.32/ Jeâr 4.14/ Heâb 10.22/ Jacô 1.18& 4.8/ II tim 3.16- 17 / Phuïc 17.19,20/ Giaêng 15.3/ Epheâ 5. 26/  Iphierô 1.22/Thi 119.9,11/ Phuïc 4.1,5& 6.1,3/ 12.28,29.29, Mathiô 7.24, 13.23/ Maùc 4.20.

-Jeâr 23.29 “ keû naøo nhaän maïng lònh ta haõy truyeàn Lôøi caùch trung tín.

2-KT NEÂU RA NGUYEÂN TAÉC, KHOÂNG GHI RA TÆ  MÆ, CHI TIEÁT .

 Kinh Thaùnh laø cuoán saùch veà nguyeân taéc hôn laø moät cuoán saùch saép xeáp nhöõng chæ daãn chi tieát ñaët bieät.  Nhöõng chi tieát lieân heä ñeán ñòa phöông, moâi tröôøng soáng ñeàu coù tính töông ñoái, töø nhöõng chi tieát ruùt ra nhöõng chi tieát toång quaùt ñeå öùng duïng. 

Ví duï: Phao loâ lieät keâ moät soá toäi thöôøng thaáy trong thôøi ñoù.  Ngaøy nay coù theâm nhöõng toäi khaùc duø Kinh Thaùnh khoâng noùi ñeán chuùng ta cuõng khoâng coù quyeàn phaïm.  Nguyeân taéc naøy giuùp chuùng ta khoâng thieâng lieâng hoùa caùch maùy moùc hoaëc giaû taïo nhö vieäc: giöõ ngaøy Sa baùt. Kinh Thaùnh ñoøi hoûi taám loøng chöù khoâng phaûi chöõ hay luaät.

Ngaøi phaùn: “cuûa Seâsa haõy traû cho Seâsa,caùi gì cuûa Ñöùc-Chuùa-Trôøi haõy traû laïi cho Ñöùc-Chuùa-Trôøi”.

“Ai vaû maù beân höõu ,haõy ñöa luoân maù beân taû cho hoï”Mathiô 7.

“Ñöøng cho choù nhöõng ñoà aên thaùnh” Mathiô 7.6

“Haõy röûa chôn cho nhau” Giaêng 13.

-moät thaùng laøm maáy laàn tieäc thaùnh?

Coù neân huùt thuoác, uoáng röôïu,nhaûy ñaàm, xem phim, chôi soá ñeà khoâng? Kinh Thaùnh khoâng noùi nhöng coù nguyeân taéc.

-I Cor 6.12,10.23 ; 7.20- 24/ chôù aên ôû nhö ngöôøi ngoaïi ñaïo.

Mathiô 6.34, chaâm 8.35,36, Luca 7.11,

-Jeâreâ 29.13 ;

-Amoát 5.4- 10.

Roâm 13. 1- 7.

Ro6m 12. 6- 8

Vaäy kh tín ñoà hoûi xem baïn moät vieäc neân hay khoâng neân laøm thì ta haõy tìm nguyeân taéc.

3-ÖÙNG DUÏNG SAO KHOÂNG MAÂU THUAÃN VÔÙI KINH THAÙNH.

Theo nhö Kinh Thaùnh cheùp” Cuûa cha laø cuûa con” ( Luca 15) neân ta ñöôïc quyeàn duøng taøi saûn cuûa Hoäi Thaùnh laø vaät ñaõ daâng cho Chuùa – laøm theo yù rieâng khoâng?

-“Ban phöôùc hôn nhaän laõnh “ neân ta khích leä ngöôøi khaùc ñöôïc phöôùc baèng caùch haõy daâng hieán cho ta”?

-Toâi theo chuû nghóa “COBAN” Mathiô 15.5- 9.

-Baùnh aên vuïng laáy laøm ngon thay” neân toâi cöù “aên vuïng”? ( Chaâm ....) Caâu moâ taû chöù khoâng phaûi laø meänh leänh.

“Haõy aên ,haõy uoáng vì ngaøy mai chuùng ta seõ cheát” Esai 22.13

I Cor 8.4- 8 khoâng coù thaàn thaùnh gì caû” Vì vaäy chuùng ta haõy töï do aên ñoà cuùng. – so saùnh I Cor 10.20-21

“Moïi vaät Ñöùc-Chuùa-Trôøi döïng neân ñeàu toát laønh caû ,khoâng vaät chi ñaùng boû mieãn laø caûm ôn maø aên laáy thi ñöôïc” I Tim 4.4

neân toâi ñöôïc quyeàn chôi Matuùy,caàn sa.

-“Töø ngoaøi vaøo khoâng laøm dô daùy”(Mac 7.21) neân ta ñöôïc uoáng röôïu .

-“Tình yeâu tin moïi söï” I Cor 13.7.

“Ai coù vôï coi nhö khoâng coù, ai coù choàng cuõng vaäy” .

“Toâi laø me vaø anh em Chuùa Jesus_ Mathiô 12.50

-Luca 23.36 =/ 26.52

-Ñaõ coù con töùc laø phaûi coù choàng- Vaäy Mari coù choàng laø Ñöùc-Chuùa-Trôøi?!

-Juda töï töû.

-Cahieäp moät 23.2, 30.21/

4 -PHAÛI ÖÙNG DUÏNG THEO NEÀN VAÊN HOÙA THÔØI NAY CHÖÙ KHOÂNG PHAÛI THÔØI XÖA .

-Nhöõng meänh leänh ôû trong neàn vaên hoùa thôøi tröôùc phaûi ñöôïc chuyeån dòch sang neàn vaên hoùa thôøi nay roài môùi öùng duïng. Ví duï: I Tim 2:9; I Coâr 11:2-16 (ngöôøi ñaøn baø khoâng truøm ñaàu luùc baáy giôø laø ngöôøi traéc neát, laø kî nöõ).

Phuï nöõ 14.34 “ phuï nöõ khoâng ñöôïc noùi gì ôû giöõa coâng ñöôøng”?

“Ñöøng ñem theo tuùi baïc”Mathiô 10.?

“ Hoäi Thaùnh ñaàu tieân goùp moïi vaät laø cuûa chung CV 3: 45.

-“giaûi kinh laø giaûi kinh veà thôøi xöa ñoù nhöng öùng duïng laø thôøi naày.

5-PHAÂN BIEÄT NHÖÕNG GÌ KT GHI LAÏI &NHÖÕNG GÌ KT TAÙN ÑOÀNG .

-moät soá thaùnh ñoà Cöïu Öôùc coù nhieàu hôn moät vôï.

-Cheá ñoä noâ leä thôøi Cöïu öôùc.

-Saulô caàu baø boùng.

-Phierô choái Chuùa.

-Juda Ícariot choái Chuùa,thaét coå töï töû.

-OÂseâ laáy vôï gian daâm ( 3)

-Davit gieát raát nhieàu ngöôøi.

-Loùt chia reõ Appraham.

-Bana ba chia reõ Phaoloâ.

6- CAÅN THAÄN KHI ÖÙNG DUÏNG  CAÙC MAÏNG LÒNH CHUÙA PHAÙN CHO TÖØNG NHAÂN VAÄT TRONG KT.

“vieäc ngöôi laøm haõy laøm ñi” Giaêng 13.27.

Mathiô 10:

-Apr. daâng con Ysaùc cho Chuùa.

-Haõy baùn heát cuûa mình coù –roài haõy ñeán maø theo ta”

7-KHOÂNG BAÉC BUOÄC KINH NGHIEÄM NGÖÔØI KHAÙC LAØM KINH NGHIEÄM CHO MÌNH .

-Kieâng aên 40 ngaøy.

-Pauloâ may traïi.-

8-PHAÂN BIEÄT LÔØI HÖÙA CAÙ NHAÂN &PHOÅ THOÂNG.

-Chuùa cho AÙp.ñaát nhieàu.-

9-CAÙCH ÖÙNG DUÏNG LÔØI HÖÙA COÙ ÑIEÀU KIEÄN .

-Luca 11:”haõy xin seõ ñöôïc”.

-Esai 58:11- 12 ..”thì ngöôi seõ ñöôïc nhö vöôøng naêng töôùi” ñieàu kieän laø: töø caâu 1- 7 caâu 8: “ baáy giôø”

-Phuïc 28& Leâvi 26: ñieàu kieän:( c.1- 2,9,13,14,15,        Lôøi höùa : 3- 9 ,10, 12, 19

-Neáu ai muoán theo ta- phaûi ….

-Neáu ai vì ta maø boû…. Maùc 10. 28- 31: ñieàu kieän : ( c.29   ). lôøi höùa : c. 30

1Ù0-PHAÛI PHAÂN BIEÄT LÔØI HÖÙA ÑOÙ LAØ  CHO  THÔØI NAØO.

-Hoäi Thaùnh Simieänô hoaïn naïn trong 10 ngaøy.

11--ÑEÅ HIEÅU ROÕ YÙ MUOÁN CHUÙA..

ñoái vôùi tieàn baïc,tình caûm,gia ñình,xaõ hoäi,tröôøng hoïc, truyeàn giaùo, Hoäi Thaùnh, toäi loãi,neân thaùnh,vaâng phuïc, laøm theo ñoäi hình,quaûn trò,kyû luaät,ñieàu haønh Hoäi Thaùnh, ngöôøi chaên baày,con chieân, Kinh Thaùnh, Ñöùc Thaùnh Linh, Phuïc höng,coâng taùc xaõ hoäi…...

*  Moät soá nguyeân taéc khi öùng duïng:

1.  Moãi öùng duïng phaûi döïa treân phaàn Kinh Thaùnh ñang hoïc, ñöøng ñaët vaøo trong ñoaïn Kinh Thaùnh loái suy nghó cuûa mình maø phaûi ruùt ra töø Kinh Thaùnh  nhöõng gì Kinh Thaùnh thaät söï daïy doã.  Neáu trong phaàn Kinh Thaùnh ñoù khoâng tìm thaáy nhöõng gì öùng duïng roõ raøng veà vaán ñeà naøo ñoù thì ñöøng eùp Kinh Thaùnh theo yù mình.  Ví duï: Mat 24:15

3.  Söï öùng duïng phaûi theo tinh thaàn Kinh Thaùnh , Kinh Thaùnh nhaán maïnh ñeán tinh thaàn phaûi beân trong hôn laø boä oùc beân ngoaøi.  Luaät leä gioáng boä oùc beân ngoaøi nhaèm theå hieän nguyeân taéc beân trong.  Ví duï: I Tim 2:8 : Giô tay thaùnh saïch laø ñôøi soáng thaùnh saïch chöù khoâng phaûi giô tay ñeå röûa saïch.

4.     Thöôøng yù nghóa tinh thaàn cuûa caùc caâu tuyeân boá cuûa Kinh Thaùnh ñöôïc duøng laøm chæ ñaïo cho chuùng ta hôn laø lôøi vaên. Ví duï: Mat 5:29-30 : YÙ nghóa laø chuùng ta phaûi döùt khoaùt vôùi toäi loãi chöù khoâng phaûi taøn nhaãn.

5.     6.  Ñoái vôùi caùc göông maãu:

-  Caàn phaân bieät nhöõng gì Kinh Thaùnh ghi laïi vaø nhöõng gì Kinh Thaùnh chaáp thuaän. Ví duï: Aùpraham laáy 2 vôï - Loùt laáy con gaùi mình trong luùc say röôïu.

-  Nhöõng maïnh leänh cho caùc caù nhaân trong Kinh Thaùnh thì khoâng phaûi maïng leänh hay yù muoán cuûa ÑCT cho chuùng ta . Ví duï: Saùng 22:1-2; Giaêng 21:18-19.

-  Khi aùp duïng caùc göông maãu cho ñôøi soáng chuùng ta khoâng caàn phaûi taïo laïi nhöõng hoaøn caûnh y nhö trong Kinh Thaùnh . Ví duï: “Chuùa Gieâ xu chòu pheùp baùp tem döôùi soâng Gioâ-ñanh” - “döï tieäc thaùnh treân phoøng cao”

-  Ñöøng bieán kinh nghieäm caù nhaân thaønh nguyeân taéc toång quaùt aùp ñaët cho moïi ngöôøi.

-  Ñoái vôùi lôøi höùa:

+  Caàn phaân bieät nhöõng lôøi höùa toång quaùt laø lôøi höùa cho moïi ngöôøi thì coù theå aùp duïng cho chính mình. Ví duï: Giaêng 1:12 .  Coøn caùc lôøi höùa cho caù nhaân trong Kinh Thaùnh thì ñöøng aùp duïng cho chính mình. Ví duï: Coâng 18:9-10.

+  Khi aùp duïng caùc lôøi höùa trong Kinh Thaùnh caàn löu yù ñieàu kieän cuûa lôøi höùa.Ví duï: Mat 18:19-20, Giaêng 14:12-13 vaø chuù yù ñeán lôøi höùa ñoù coù höùa cho thôøi ñaïi cuûa chuùng ta khoâng.

-  Moãi öùng duïng töø caùc söï daïy doã trong Kinh Thaùnh cho ñôøi soáng caù nhaân caàn cuï theå, thöïc teá vaø coù lieân heä ñeán yù chí.